Avrupa’da Ulaşım Daha Yeşil Oluyor mu? Kısmen

• Teknolojik gelişmeler daha çevre dostu araçların üretilmesine olanak tanırken, giderek artan yolcu sayısı ve mal hacmi daha da uzaklara ulaştırılmakta ve kayıplar kazançları götürmektedir. Uzun dönemli eğilimlerin analizine dayalı yeni bir Avrupa Çevre Ajansı (AÇA) raporu, Avrupa ulaşım sistemini 2050’ye kadar tanımlayan net bir vizyon ve bunu elde etmeye yönelik tutarlı politikalar için çağrıda bulunmaktadır.

  AÇA’nın politikayla bağlantılı 40 göstergenin analizine dayanan TERM raporu, onuncu yılında, ulaşımın çevre üzerindeki etkisine genel bir bakış sunmaktadır. Raporun 1997-2007 dönemi için bulguları, bir yandan hava kirleticilerde bir miktar iyileşme, diğer yandan ulaşımdan kaynaklanan sera gazı emisyonlarında sürekli bir artışla ilgili ciddi kaygılar içeren karma bir tablo sergilemektedir.
  
  AÇA Direktörü Prof. Jacqueline McGlade, ‘Son on yılda, hareketliliği artırırken bir yandan da ulaşım emisyonlarını ekonomik büyümeden bağımsız kılacak tedbirlere odaklandık. Bugün, ulaşım altyapısına yapılan geniş ölçekli yatırımların günlük gereksinimlerimizi karşılamak üzere daha uzağa seyahat etmemize olanak tanıdığını, ama gürültü, trafik sıkışıklığı ve hava kirliliğine maruz kaldığımız süreyi azaltmadığını görüyoruz. Hareketlilik, yaşam kalitemizle ayrılmaz bir şekilde bağlantılı olduğundan gelecekte yalnızca ulaşım türüne değil, ama aynı zamanda kişilerin neden seyahat etmeyi seçtiklerine de odaklanmamız gerekecektir,’ demiştir.
  
  Uluslararası hava ve deniz taşımacılığı dahil olmak üzere ulaşım, AB'nin toplam sera gazı emisyonlarının yaklaşık dörtte birinden sorumludur. Bazı başka sektörlerden farklı olarak, ulaşımın çevre üzerindeki etkisinin ekonomik büyümeyle yakın bağlantısı sürmektedir.
  
  Eğilimler ve bulgular
  • Genel olarak kargo taşımacılığı ekonomiden biraz daha hızlı gelişme eğilimi gösterirken, kara ve hava kargo taşımacılığı AB-27’deki en büyük artışları (1997 ve 2007 arasında sırasıyla %43 ve %35) göstermiştir. Bu dönemde demiryolu ve iç su yollarının toplam kargo taşımacılığı hacmindeki payı azalmıştır.
  • Halen devam etmekte olan ekonomik kriz taşımacılık hacimlerini azaltmışsa da ekonomi büyümeye başlar başlamaz taşımacılığın da büyümesini sürdürmesi beklenmektedir.
  • Yolcu taşımacılığı ekonomiden daha düşük bir hızda olsa da büyümeye devam etmiştir. AB içinde hava ulaşımı en fazla büyüme alanı olmaya devam etmiş ve 1997 ile 2007 arasında %48 artmıştır. Otomobil yolculuğu hakim ulaşım biçimi olmayı sürdürmüş ve AB-27'de tüm yolcu kilometrelerinin %72'sini oluşturmuştur.
  • AÇA ülkelerinde, (uluslararası hava ve deniz ulaşımı hariç) ulaşım kaynaklı sera gazı emisyonları 1990 ile 2007 arasında %28 oranında artmış olup, artık toplam emisyon miktarının %19’una karşılık gelmektedir.
  • Hava kirletici emisyonlarında son yıllarda meydana gelen azalmalara rağmen, karayolu taşımacılığı 2007 yılında en büyük azot oksit emisyonu kaynağı ve parçacık madde oluşturan kirleticilerin de en büyük ikinci kaynağı olmuştur.
  • 32 AÇA ülkesi arasından yalnızca Almanya ve İsveç biyoyakıt kullanımı için 2010 hedeflerini karşılayabilecek gibi görünmektedir.
  • Karayolu trafiği büyük farkla en büyük ulaşım gürültüsüne maruz kalma kaynağı olmaya devam etmektedir. Etkili gürültü politikaları geliştirilip tam anlamıyla uygulamaya konmadıkça özellikle de geceleri olmak üzere hasar verici gürültü düzeylerine maruz kalan kişi sayısının artması beklenmektedir.
  
  Rapor hakkında özet bilgiler
  ‘Towards a Resource-Efficient Transport System’ (Etkin Kaynak Kullanımlı bir Ulaşım Sistemine Doğru) başlıklı AÇA raporu, ulaşım ve çevre stratejilerini bütünleştirme çabalarındaki ilerleme ve etkililiği izleyen AÇA Ulaşım ve Çevre Raporlama Mekanizması’nın (TERM) yıllık yayınıdır.
  
  TERM raporları 2000 yılından beri yayımlanmakta olup AB politikalarının geliştirilmesine yardımcı olabilecek önemli içgörüler sunarlar. Rapor tüm AÇA üye ülkelerini kapsamayı amaçlamaktadır.
  
  Etkin Kaynak Kullanımlı bir Ulaşım Sistemine Doğru başlıklı AÇA raporu için:
  http://www.eea.europa.eu/publications/towards-a-resource-efficient-transport-system