Orman yangını dumanı beyin sağlığı için büyük tehdit

• Araştırmalar, orman yangını dumanının bilişsel işlevleri bozup uzun vadeli nörolojik hasarlara yol açabileceğini gösteriyor.

  Orman yangınları, sadece çevresel felaketler ve ekosistem tahribatına yol açmakla kalmıyor aynı zamanda insan sağlığı üzerinde de ciddi olumsuz etkilere neden oluyor. Son yapılan araştırmalar, orman yangını dumanının insan beynine olan zararlarını daha önce hiç olmadığı kadar net bir şekilde ortaya koyuyor.
  
  Demans riski artıyor
  ABD'de yapılan ve bulguları Alzheimer Derneği Uluslararası Konferansı'nda sunulan bir araştırma, orman yangını dumanına maruz kalmanın demans riskini önemli ölçüde artırabileceğini ortaya koydu. Washington ve Pennsylvania üniversitelerinden bilim insanları, 2009-2019 yılları arasında Güney Kaliforniya'da yaşayan 1.2 milyon yetişkinin sağlık kayıtlarını inceledi. Araştırma, insanların hava kirliliğine neden olan ince partikül madde (PM2.5) seviyelerine maruz kalma düzeylerini değerlendirdi ve bu verileri demans teşhis oranları ile karşılaştırdı. Araştırma sonuçlarına göre, orman yangını dumanına maruz kalma yoğunluğundaki her bir mikrogram artış, demans teşhisi olasılığını yaklaşık yüzde 21 oranında artırıyor. Diğer hava kirliliği kaynaklarına maruz kalma yoğunluğundaki her 3 mikrogramlık artışın ise demans riskini yüzde 3 oranında artırdığı biliniyor. (LitCharts) Bu sonuçlar, orman yangını dumanının beyin sağlığı üzerindeki etkilerinin, diğer hava kirliliği türlerine göre daha ciddi olabileceğini gösteriyor.
  
  Beyinde nörolojik hasarlara yol açabilir
  Orman yangını dumanı, yüksek düzeyde ince partikül madde (PM2.5) içeriyor. Bu partiküller, solunum yoluyla vücuda girdiğinde akciğerler tarafından emiliyor ve kan dolaşımına geçiyor. Dolaşıma geçen bu zararlı maddeler beyne ulaşarak iltihaplanmaya ve nörolojik hasarlara yol açabiliyor. Neuroscience News'te yayımlanan bir çalışmada, odun dumanına maruz kalan farelerin beyinlerinde ciddi nöroinflamatuar tepkiler gözlemlendi. Bu çalışmada, odun dumanına maruz kalan farelerin hipokampüs bölgelerinde önemli nöroinflamatuar ve metabolik değişiklikler tespit edildi. Araştırma, odun dumanının beyindeki sinir hücrelerinde iltihaplanmaya ve metabolik bozukluklara yol açtığını, bu değişikliklerin uzun süreli nörolojik ve davranışsal etkiler yaratabileceğini ortaya koydu.