Butan: “Gayri Safi Milli Mutluluk” ölçen organik ülke

• Güney Asya ülkesi Butan, önümüzdeki on yıl içerisinde tamamen organik gıda üreten dünyadaki ilk ülke olmayı hedefliyor. Butan’da “Gayrisafi Milli Mutluluk Programı”nın bir parçası olarak, hükümet ve muhalefet, kimyasal gübre ve ilaçların kullanımını tamamen durdurmak için birlikte çalışıyor.

  Tarım ve Orman Bakanı Lyonpo Yeshey Dorji ve eski Tarım ve Orman Bakanı, şu anki muhalefet partisi lideri Pema Gyamtsho’nun açıklamalarına göre, ülkeyi kimyasal gübrelerden ve zirai ilaçlardan kurtarmak için ortak bir kararlılık var. Her iki siyasetçi de birkaç mahsulü etkileyen hastalık ve haşere sorununa doğal çözüm bulunduğunda, hedefe kısa sürede ulaşacaklarına inanıyor. Bu çözüm yollarını geliştirmek için Butan, dünyanın birçok yerinden organik tarım uzmanlarını yakın zamanda bir araya getirdi.
  
  
  Tarım ve Orman Bakanı Dorji, yeni hükümetin, eski hükümetten devraldığı organik tarıma olan bağlılığı devam ettirdiğini ancak kimyasal ihtiyaçları yok etmenin gönüllülük esası ile olacağını belirtiyor. “Çiftçiler ilk kez kimyasal kullandığında çok heyecanlanıyor çünkü daha az iş yaparak daha çok verim alıyorlar. Ama belli bir zaman geçince onlar da olumsuz etkilerini görmeye başlıyorlar” diyerek ekliyor: “Birçok çiftçi toprağın ve suyun verimliliğinin zarar gördüğünü, eğer her yıl daha fazla kimyasal koymazlarsa, daha önce aldıkları verimi alamadıklarını görüyorlar.”
  
  
  Nedir bu Gayri Safi Milli Mutluluk Programı?
  
  
  Butan, ülkenin gelişmişliğini diğer tüm ülkelerde olduğu gibi milli gelir ya da milli hasıla endeksleriyle değil, Milli Mutluluk Endeksi’yle ölçüyor. Butanlılara göre en­deksle ölçülen “mutluluk”, dışsal şartlara bağlı geçici bir ruh hali değil. Gayri Safi Milli Mutluluk, sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasına, iyi bir yönetime, çevrenin ve kültürel değerlerin korunmasına dayandırılmış bir kavram. 
  
  
  Bu ilkeyle  değerlerini belirleyen Butanlılar, bunu gös­tergeler olarak ölçülebilir hale ge­tirmiş ve endekse dönüştürmüşler. Gayrisafi Milli Mutluluk Endeksi’nin 9 ana, 72 alt göstergesi var; Yaşama Standartları, Sağlık, Eğitim, Kül­tür, Ekolojik Bütünlük, Toplulu­ğun Canlılığı, Zamanın Kullanımı, İyi Yönetişim, Ruhsal İyilik Hali.
  
  
  Bu alanlarda devletin performansı özel bir hesaplama sistemiyle hesaplanıp endeks haline getiriliyor. Hükümet, çıkan sonuçlarla ilgili parlamentoya hesap vermekle yükümlü. Üretim ve mali kaynakları hesaba katan GSMH sistemi ise dikkate alınmıyor. 
  
  
  Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği bülteninden alınmıştır.