Akdeniz Fokları Gökova'da Mutlu

• 28.06.2010 Radikal

  MUĞLA- Muğla’nın Gökova Körfezi’nde, geçen yıldan bu yana süren AB destekli araştırma projesi tamamlandı. Proje kapsamında, Akdeniz foklarının yaşadığı 15 mağara ile içinde yatıp uyuyabilecekleri büyüklükte 30 kovuk tespit edildi. Ören’e çok yakın bir noktada ise, dişi yetişkin bir Akdeniz foku ile bulunduğu mağaraya girip çıkan 5 ayrı fok daha saptandı. Sürekli üreme yapıldığı belirlenen Gökova Körfezi’nin Akdeniz fokları için adeta bir cennet olduğu ifade edildi.

  Sualtı Araştırma Derneği ve Akdeniz Foku Araştırma Grubu (SAD-AFAG), Özel Çevre Koruma Kurumu (ÖÇKK) ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nca, 2009 yılının Ocak ayında ‘Gökova Özel Çevre Koruma Bölgesi Bütünleşik Kıyı ve Deniz Alanları Yönetim Planlama’ adıyla bir proje başlatıldı. Çalışmalar için Hollanda'nın BBI Matra Fonu’ndan 220 bin euroluk AB desteği sağlandı. SAD da 50 bin euroluk ekipman ve para desteği verdi. Proje, SAD-AFAG ile Hollanda'da yerleşik RUBİCON Vakfı’nca yürütülmeye başlandı. Çalışmalar, Ören’den başlayıp aşağıya doğru dik bir çizgi çekildiğinde doğuda kalan tüm alanlar olan Akbük, Çamlı, Boncuk, Taşbükü, Karacasöğüt, Malderesi, Kocayalı ve Kargılı koylarıyla 7 Adalar ve Bördübet'e kadarki bölgede devam etti. Çalışmaların sona erdiğini aktaran SAD-AFAG Koordinatörü Cem Orkun Kıraç, “Çok amaçlı ve çok başarılı bir çalışma oldu. Zaten bizim amacımız tek başına tek bir türün korunması yerine, nesli azalan canlıları yaşam alanlarıyla birlikte eko sistemi bir bütün olarak araştırmak ve korumaktı” dedi.

  ‘Tüm canlıları kucaklayıcı çalışma’
   
  Cem Orkun Kıraç proje alanında kum köpek balığı, Akdeniz foku, susamuru, İzmir yalı çapkını gibi korunması gereken çok sayıda canlıyı tek tek ele almayıp genel bir çalışma prensibi benimsediklerini belirterek şunları söyledi:

  “Daha kucaklayıcı deniz ve kıyı eko sistemlerini koruyucu bir bütün olarak çalışmalara devam edildi. 1993 yılından bu yana bu düşünce yapısında hareket eden SAD-AFAG ekibi Gökova çalışmalarını tamamladı. Burada deniz kuşları, Akdeniz foku, Akdeniz’in akciğeri olarak kabul edilen Posidonia deniz çayırları, balıklar ve makro bentik (Dipte bağımlı olarak yaşayan ve mikroskobik olmayan büyük boydaki canlılar) araştırıldı. Gökova bu konularda başarılı bir ortam olarak bulundu. Özellikle de Akdeniz foku için cennet olduğu saptandı. Temiz bir denizi olması, kıyılarında nispeten yolların az olması nedeniyle insanların vereceği rahatsızlığın minimum olması, kıyılarda betonlaşma, konutlaşmanın çok az düzeyde olması çok önemli. Yol yapılarak bozulmamış kıyılar çok önemli.”

  Fok ‘Badem’ örneği

  Gökova bölgesi içindeki farklı yerlerde Akdeniz fokunun yaşayabileceği 15 mağara ile yatarak dinlenebilecekleri 30 civarında kovuk saptadıklarını açıklayan Kıraç sözlerini şöyle sürdürdü:

  “Ören'e çok yakın bir noktada dişi yetişkin bir Akdeniz fokunu bir mağara içinde uyurken görüntüledik. Bundan ayrı bölgede tespit edilen ve sürekli burayı kullanan fok sayısı altı. Sürekli üreme tespit edildi. Gökova'ya komşu Datça ve Knidos yakınlarında da dört foku yanyana çektik. Gökova'nın neden Akdeniz foku için cennet olduğunu örneklemek istersek Badem’i gösterebiliriz. Badem kış aylarında serbest bırakıldığında tüm Gökova’yı ve hatta Bodrum, Hisarönü ve Yunan adalarını dolaşıp tekrar kendiliğinden Gökova’ya geldi. Onu buna kimse zorlamadı. Akyaka ve Akbük ile Karacasöğüt’ü neden seçiyor? Başka bir yere neden gitmiyor? Bu bizim için çok önemli ders oldu. Tek başına bir türü koruma niyetinde olmadığımızın altını çize çize söylüyoruz. Adı korunan alan olduğu halde iyi yönetilmesine ve iyi bir yönetim planına ihtiyacın olduğunu düşünüyoruz. Tür değil deniz ve kıyı eko sistemini bir bütün olarak koruyup gelecek kuşaklara aktarmak amacındayız ve bu yönde de çalışmalarımız devam edecek.”(dha)

  Haberin sayfasına ulaşmak için tıklayın