Kuşlar Göç Yolunda

• 05.09.2008 NTVMSNBC

  ADANA - Orman Mühendisleri Odası Doğu Akdeniz Şube Başkanı Selami Tece, yazı geçirmek ve üremek için ilkbaharda Türkiye’ye gelen veya Türkiye üzerinden geçen göçmen kuşların, kış mevsimini geçirecekleri Afrika’ya doğru yola koyulduğunu söyledi.

  Göç trafiğinin yılın bu döneminde yoğunlaştığını belirten Tece, Türkiye’den yılda yaklaşık 500 bin göçmen kuşun geçerek, İstanbul Boğazı ve Çoruh Vadisi hatlarını kullanan türlerin de belirli rotaları kullandıktan sonra karadan tek geçiş noktası olan Hatay’ın Belen Geçidi’nde yoğunlaştıklarını ifade etti.

  Tece, bu noktada buluşan şahin, leylek, arı şahinleri, küçük orman kartalı gibi türlerin Ortadoğu’ya geçip oradan da Afrika’ya ulaştıklarını belirterek, “Leylek ve şahin gibi büyük kanatlı kuşlar yerden yükselen sıcak hava akımlarını kullanarak (termaller) bu sayede kanat çırpmadan süzülerek uçabiliyor” dedi.

  Anadolu’nun, kuşlar için denizler üzerindeki büyük bir köprü konumunda olduğunu vurgulayan Tece, kuş göçünün öncülüğünü leyleklerin yaptığını kaydetti. Tece, flamingo, sakarmeke, çamurcun, turna, yeşilbaş, elmabaş, küçük kumkuşu, kızılkuyruk, gümüş martı, karakarınlı, kılıçgaga, büyük akbalıkçıl, karabatak, kaşıkgaga, küçük gümüş martı, çamurçulluğu ve kızılbacak gibi türlerin de göç esnasında leyleklerden sonra en fazla görülen kuş türleri olduğunu bildirerek, şöyle konuştu: “Pelikan, ördek, kaz ve turnalar da özellikle soğukların yoğun olduğu periyotlarda kışı geçirmek için Çukurova Deltası’na gelen türleri oluşturuyor. Delta, kış aylarında kuzeyde bulunan sulak alanların çoğunun donmasıyla bu dönemde pek çok su kuşuna barınak sağlarken, Akyatan, Tuzla, Ağyatan ve Yumurtalık gibi sulak alanlar, bir nevi benzin istasyonu görevi görüyor. Yeryüzünde 100 milyardan fazla kuşun yaşadığı, 10 milyar kuşun da dünya üzerinde yer değiştirdikleri tahmin ediliyor. Bu 10 milyar kuşun yaklaşık 1 milyarının ülkemiz üzerinden göç ettiği düşünülürse ülkemizin sahip olduğu sulak alanlar ile diğer ekolojik karakterli alanların ne denli büyük öneme sahip olduğu böylece ortaya çıkıyor. Bu değerleri korumak ve sürdürülebilirliğini sağlamak gerekir.”

  Gece yolculuğu

  Doğa Derneği Proje Sorumlusu Eray Çağlayan da gündüz süzülerek göç edenlerin yanı sıra kaz, ördek ve turna gibi gruplar halinde uçan bazı ötücü kuşlar ile küçük ötücü kuşların gece yolculuğunu tercih ettiklerini söyledi.

  Gece yolculuğu yapan kuşların kanat çırptıkları için süzülerek uçanlara göre daha çok efor harcadığını belirten Çağlayan, gece yolculuğu yapan bıldırcın ve bazı diğer türlerin avcılar tarafından ışık yakılarak yere inmeleri sağlanıp daha sonra avlandıklarını, bu davranışın kuş popülasyonunu tehlikeye düşürdüğünü kaydetti.

  Göç rotası

  İlkbahar göçünde Afrika Rift Vadisi uzantısını takip ederek Hatay’a ulaşan göçmen kuşlar, kuzeydoğu ve kuzeybatı yönlerine doğru göçe devam ediyor.

  Kuşlar, Boğaziçi’ni geçerek Kuzey Trakya’ya ve Balkanlar’a, diğer kolda Artvin üzerinden Kafkaslar’a ve daha kuzeydeki üreme alanlarına ulaşıp, Sonbahar göçünde de aynı güzergah üzerinden Afrika’ya geri dönüyor.

  Bu kuşların bir kısmı Türkiye üzerinden sadece geçit yaparken, leylek gibi bazı türler de hem geçit yapıyor hem de üremek amacıyla kalıyor.

  http://www.ntvmsnbc.com/news/458326.asp