Elektronik Atıkların Geri Kazanımı Sağlanacak

• İstanbul'da elektronik atıkların çevreye zarar vermeden toplanarak geri kazanımını sağlamak amacıyla ''İstanbul Yerel Elektronik Atıkların Sürdürülebilir Yönetimi Projesi (SMILE)'' başlatıldı.
  

  12.05.2008 CNN Türk

  İstanbul Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde, Çevre ve Kültür Mirası Koruma Derneği (ÇEVKU) ve Yunanistan Ekolojik Geri Dönüşüm Derneği'nin ortak olarak yer aldığı "SMILE Projesi"nin tanıtımı, İstanbul Eresin Otel'de yapıldı.
   
  Toplantının açılışında konuşan Çevre ve Orman Bakanlığı Müsteşarı Hasan Zuhuri Sarıkaya, Türkiye'nin çevreyle ilgili mevzuatını AB ile eşleştirme amacıyla yürütülen çalışmalar kapsamında 5 eşleştirme projesinin tamamlandığını, 6'ncısı olan Marmara Bölgesi'nin hava kirliliğinin izlenmesi ve kontrolü konusundaki projenin de devam ettiğini belirtti.
   
  Atığın miktarının azaltılması, geri kazanımı ve bertarafı olmak üzere atık konusunda 3 prensip bulunduğunu kaydeden Sarıkaya, Türkiye'de ilk atık yönetmeliğinin 1991 yılında çıkarılan Katı Atık Yönetmeliği olduğunu, bunu sırasıyla 1993'de Tıbbi Atıklar Yönetmeliği, 1995'de de Tehlikeli Atıklar Yönetmeliği'nin izlediğini ifade etti.
   
  Sarıkaya, Çevre Kanunu'nun çıktığı 1983 yılından 2003 yılına kadar geçen 20 yıllık sürede uygulamaya konulan 3 yönetmeliğin de kısmi olarak uygulandığını, buna karşın 2003 yılından 2008 yılına kadar 15 yönetmeliğin çıkarılarak, Türk mevzuatının büyük ölçüde AB mevzuatıyla uyumlaştırıldığını kaydetti.
   
  Bu çalışmaların yetmediğini, bunların buz dağının sadece görünen yüzü olduğunu ifade eden Sarıkaya, uygulama için kapasite geliştirmek ve tesis kurmak gerektiğini, bunun için de üretici firmalarla birlikte hareket edilmesi gerektiğini söyledi.
   
  Sarıkaya, çalışmalar kapsamında Çevre Kanunu'nun da yeniden gözden geçirilerek revize edildiğini ve denetimle ilgili yeni hükümler konulduğunu belirterek, "Çevre ile ilgili problemler, firmaların kendi başlarına çözemeyecekleri kadar karmaşık. Zor durumda kalmamaları için bundan sonra şirketler ya kendi bünyelerinde çevre uzmanı bulunduracaklar ya da bu konuda uzman şirketlerden danışmanlık hizmeti alacaklar" dedi.
   
  Sarıkaya, "Nasıl şirketler hukuki konularda hukukçulardan, vergi ve diğer mali konularda mali müşavirlerden hizmet satın alıyorlarsa, çevre konusunda da bu hizmeti alacaklar" diye konuştu.
   
  Sarıkaya, elektrik, elektronik atıklarla ilgili yönetmeliği de 2008 yılı sonunda çıkarmayı hedeflediklerini, hedeflerinin yılda kişi başına 4 kilogram elektronik atık toplamak olduğunu söyledi.
   
  İstanbul elektronik atığın en çok olduğu yer
   
  İstanbul Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Geliştirme Daire Başkanı İbrahim Demir de Türkiye'de elektrikli beyaz eşyanın yanı sıra elektronik ürünlerin de her geçen gün hızla arttığını ve bunların içerdikleri tehlikeli maddeler dolayısıyla çevre kirliliğine neden olarak insan sağlığı açısından risk oluşturduklarını kaydetti.
   
  Bu olumsuzlukların önüne geçmek adına bu projenin hazırlandığını belirten Demir, İstanbul'un, elektronik eşyanın en çok kullanıldığı ve dolayısıyla da atıkların en fazla bulunduğu kent olduğunu, proje kapsamında elektronik atıkların toplanarak, çevreye verilen zararın minimize edilmesinin öngörüldüğünü vurguladı.
   
  Demir, bu projenin uygulanmasından elde edilen verilerin bu yıl sonunda çıkarılması beklenen Elektronik Atıkların Bertarafı Yönetmeliği'ne de katkı sağlayacağını ve böylece daha uygulanabilir bir yönetmelik olacağını söyledi.
   
  İbrahim Demir, projenin ikinci aşamasında beyaz eşyanın toplanmasının planlandığını kaydetti.
   
  İstanbul İl Çevre ve Orman Müdürü Doç. Dr. Mehmet Emin Birpınar da Çevre Kanunu ve yönetmeliklerin uygulanması için milli gelirin ve eğitim seviyesinin yükselmesi, bilgi teknolojilerinin artması, denetimlerin, yasa ve yönetmeliklerin tam manasıyla uygulanması gibi 4 temel şart bulunduğunu belirtti.
   
  Birpınar, çıkarılacak Elektronik Atıkların Bertarafı Yönetmeliği'nde ilk önceliğin elektronik üretiminde tehlikeli maddelerin kullanılmaması, sonra da kaynağında ayrı toplanmasının sağlanması gibi düzenlemelerin olduğunu söyledi.
   
  Proje neler öngörüyor?
   
  "Türkiye'de bir ilk olduğu" ifade edilen projede, kullanılmayan bilgisayarların geri kazanımı, çalışmanın ilk pilot projesini oluşturuyor. Proje kapsamında yeniden kullanımı mümkün olan bilgisayar atıkları İstanbul Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Geliştirme Daire Başkanlığı Atık Yönetimi Müdürlüğü tarafından toplanarak kayıt altına alınacak.
   
  Bu atıkların databaseleri tamamen silindikten sonra yeniden kullanımı mümkün olanlar onarılarak ihtiyaç duyulan kurumlara, derneklere, vakıflara bağışlanacak, yeniden kullanımı mümkün olmayanlar ise parçalanarak alüminyum, bakır, plastik, demir, kablo ve tehlikeli atık olmak üzere ayrı konteynerlerde toplanarak geri dönüşümü yapılacak.
   
  Tehlikeli atık kısmı, tehlikeli atık bertaraf tesislerinde yönetmeliğe uygun olarak bertaraf edilecek, böylece hem çevre korunacak, hem de atıkların yeniden kullanımı ile çevrenin sürdürülebilirliği ve ekonomik fayda sağlanacak.
   
  Çalışma kapsamında ayrıca, İstanbul'da elektrik ve elektronik atıkların envanter çalışması da gerçekleştirilecek.
   
  Toplam 750 bin euro maliyeti olan ve 500 bin euroluk bölümü AB tarafından karşılanan 30 ay süreli proje kapsamında 6 bin bilgisayarın değerlendirilmesi planlanıyor.
   
  Proje, daha sonra da İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nce sürdürülecek. Elinde kullanmadığı bilgisayarı olan İstanbullular, Edirnekapı'daki Atık Yönetim Müdürlüğü'nün "212" alan kodlu "521 12 22 ve 230 05 05" numaralı telefonları ile "lifesmileibb.gov.tr" mail adresine ulaşarak bilgisayarlarını verebilecek. 

  http://www.cnnturk.com/TURKIYE/haber_detay.asp?PID=318&HID=1&haberID=458249