Kırlangıçlar

• Gökyüzünün en güzel şamatacılarından olan kırlangıçları biraz daha yakından tanımak ister misiniz?

  Çocuklar merhaba.
  Çok geç kaldığımın farkındayım; göçmen kuşlar ülkemizi terk etmeden size o familyadan olan kırlangıçlardan söz edecektim. Çocukluğumdan beri kırlangıçlar benim ilgimi çeker belki sizlerin de çekiyordur diye sizlerle bu sevgimi ve ilgimi paylaşacaktım. Her bahar, çok uzaklardan onca yolları aşarak ülkemize gelen, şehrimize, mahallemize misafir olan, şen şakrak cıvıltılarıyla etrafımıza neşe katan kırlangıçları çok seviyorum ve onları daha yakından tanımak için yaptığım araştırmaları sizlere de aktarmak, sizleri kırlangıçlarla tanıştırmak istiyorum; umarım ilginizi çeker ve hoşlanırsınız.
  
  
  Kırlangıçlar, sürekli sıcak ülkelere sürüler halinde göç ederler. Kutuplar dışında dünyanın her yerinde yaşayabilme özelliğine sahipler. Kış mevsimini Afrika’da geçiriyorlar. İlkbaharda geri dönüyorlar. İşte bu göç etme sırasında 12bin km gibi upuzun bir mesafeyi uçuyorlar. Diğer göçmen kuşların aksine kırlangıçlar gündüzleri uçuyorlar. Son yıllardaki küresel iklim değişikliklerinden doğadaki bütün canlıların etkilendiği gibi kırlangıçlar da göç yollarında şiddetli yağmurlara, fırtınalara tutuluyorlar ve çoğu yollarda ölüyor.
  
  
  Belki bazılarınız biliyor; kırlangıçlar küçük yapılı kuşlar. Boyları sizin bir karışınız kadar. Çoğunun karnı beyaz; baş, kuyruk ve kanatları siyah; alın ve gerdanı kahverengi parlak tüylü. Ayakları kısa, tırnakları oldukça uzun. Bu uzun tırnaklar onların düz, yassı zeminlere kolayca  tutunmalarını sağlıyor. Uzun ve sivri kanatları var. Bir de kuyrukları çatallıdır.
  
  
  Kırlangıçlar oldukça çevik hareket eder ve hızlı uçarlar. Kuyruklarını dümen olarak kullanarak ani dalışlar yaparlar. Ayrıca onları ötüşlerinden de tanımak mümkün; cıvıldamak sözcüğünün patenti belki onlara ait. Hatta onları biraz şamatacı bile bulabilirsiniz.
  
  Neler yiyip-içiyorlar peki?
  Kırlangıçların çok fonksiyonlu, üçgen şeklinde gagaları var. Uçarken avlarını havada yakalayabiliyorlar.Yaz sonunda, günler kısalıp, böcekler azalınca yavru kırlangıçlar ve erginler göç ederek kışı Afrika'da geçirirler. İlkbaharda tekrar geri dönerler. Bazıları geçen yıl bıraktıkları yuvalarına dönerler. Kırlangıçlar insanlarla ilişki kurmayı seven hayvanlardır.
  
  
  Biraz daha yakınlaşıp nasıl yuva yapıyorlar, aile ilişkileri nasıl bakalım mı?
  Doğanın müteaahitleri olarak da bilinir kırlangıçlar. Neden mi? Bakın yuvalarını nasıl yapıyorlar, inanın şaşırıp kalacaksınız.
  
  
  Yuvalarını rüzgâr almayan ve güneşten etkilenmeyecek yerlere (binaların çatı altlarına, saçaklarına ve pencere oyuklarına) çamur ve kil kullanarak çanak şeklinde yapıyorlar. Dişi kırlangıç, erkeğinin tükürüğüyle harç ederek gagasıyla getirdiği çamuru toplar, saman ve otları düz duvara yapıştırarak yuvalarını kurarlar. Evin temeli ne kadar sağlam olursa ev de o kadar güvenli olur ya onlar da temeli en iyi yapı ustaları hüneriyle yaparlar. Sekiz gün içinde sağlam bir yuva yapacak kadar hünerlidirler. Geniş ve yassı gagalarını, yuvalarını yaparken, çamurları sıvamak için mala gibi kullanırlar. Yuvalarının çoğu ancak bir kırlangıcın girebileceği büyüklüktedir ve içlerini tüy ve kıllarla döşerler.
   
  Dişi kırlangıç, yazın, tarçın renginde üstünde benekleri olan 4-5 yumurta yumurtlar. Anne kırlangıç ile baba kırlangıç sırayla kuluçkaya yatar, doğacak yavrularını beklerler. Kuluçka dönemi 15 gündür. Yavrular anne babaların ağızlarında getirdikleri böceklerle beslenirler.  Avlarını parçalamadan yavrularına verirler. Yavrular iki hafta içinde gelişip yuvayı terk ederler. Bir göç sezonunda 2 ya da 3 defa kuluçkaya yatıp yavruları olur.
  
  
  Gelecek baharda belki sizler de benim gibi kırlangıçların yolunu gözler, etrafınızdaki herhangi bir yerde yuva yapıyorlar mı, yavrularını nasıl besliyorlar, nasıl cıvıltılı şarkılar söyleyerek ve pikeler yapa yapa uçtuklarını heyecanla gözlersiniz ve sizin dışınızdaki canlılarla nasıl da mutlu olunduğunu düşünürsünüz…