Balıkların dünyası

• Belki bu yaz denizdeyken balıklarla çok haşır neşir olmuşsunuzdur. Peki onları daha yakından tanımak ister misiniz?

  Çevreciyiz’de farklı hayvanları incelemeye devam ediyoruz. Deniz mevsiminde olduğumuz için balıklarla ilgili minik bir araştırma yaptık ve bakın hangi bilgilere ulaştık:
  

  
  

  - Dünyadaki sularda yaklaşık 28.000 balık çeşidi yaşar. Bu balıklar birbirinde çok farklı görünüm ve büyüklüklerde. Örneğin en büyük balık 18 metrelik balina köpek balığıyken, en küçük balık yaklaşık 1 santimetrelik minik kaya balığı.

  
  

  - Balıklar genelde sürü halinde hareket eder. Böylece kendilerine saldıran daha büyük balıklara yalnız yakalanmamış olurlar. Ayrıca balıkların karışık desenleri ve çizgileri de, sürüye saldırmak isteyen balıkların kafasını karıştırır.

  
  

  - Biliyorsunuz balığı elinizde tutmak hiç de kolay değildir. Çünkü balıkların üzeri kaygan bir sıvıyla kaplıdır. Bu kaygan sıvı balığın suda daha rahat ilerlemesini sağlar. Ayrıca yaraları kapatarak enfeksiyonları önler ve parazitlere karşı koruyucu bir zırh oluşturur.

  
  

  - Biz insanlar için pek mümkün olmasa da, balıklar solungaçları sayesinde suyun içinde nefes alabilirler. Solungaçlar suyun içindeki oksijeni süzen bir süzgeç mantığıyla çalışır. Bununla beraber, su yüzeyine çıkarak hava yutarak solunum yapan balıklar da vardır.

  
  

  - Hava soluyabilen tırnaşık balık, kuyruğu ve yüzgeçleri sayesinde karada hareket edebilir. Yani suyun dışında kalmak bu balık için ölüm tehlikesi yaratmaz. Suyun dışında yaşayabilen başka bir balıksa bataklık balığıdır. Bu balık hava solumaz ama suyla dolu yüzgeçlerini oksijen tüpü gibi kullanarak suyun dışında hayatta kalır. Akciğerli balıksa çamura gömülüp sümüksü özel bir kozanın içinde yaşayabilir. Böylece yaşadığı göl kurusa da hayatına devam eder.

  
  

  - Balıklar yüzgeçleriyle nefes alır fakat bu yüzgeçlerin sıradışı bir işe yaradığı da olur: Uçmak. Evet, uçar balık dev yüzgeçleri sayesinde suyun dışına zıplayıp on metre kadar süzülebilir. Böylece tehlikelerden korunmuş olur.

  
  

  - Balıklar kıvrılarak hareket ederler. Kuyruğu balığı ittirir, yan yüzgeçleriyse fren işlevi görür. Japon balıkları yüzgeçlerini kullanarak suyun içinde sabit kalabilirler.

  
  

  - Tıpkı bukalemunlar gibi bazı balıklar da renk değiştirerek ortama uyum sağlayabilir. Böylece hem kendilerini avlamak isteyen balıklardan gizlenir hem de avlamak istedikleri balıklara kolayca yaklaşabilirler.

  
  

  - Balıkların avlanmaktan kurtulmak için kullandıkları diğer yöntemse şekil değiştirmektir. Kirpi balığı tehlike anında şişerek yutulamayacak kadar büyük bir top haline gelir. Böylece avcısının elinden kurtulur.

  
  

  - Balıklar genelde denizde seçtikleri bir yere yumurtlayarak ürer. Bazıları yumurtalarını midyelerin içine koyarak yavrularının güvende olmasını sağlamaya çalışır. Kimi balıklar da yumurtalarını ağızlarında taşır. 

  
  

  - Buna rağmen doğum yapan balıklar da vardır. İlginç olarak, denizatlarında yavruları dişi değil erkek doğurur. Dişi denizatı yumurtalarını erkeğin vücudundaki kuluçka kesesine koyar. Daha sonra yumurtalar çatlar ve minik denizatları erkeğin kesesinden çıkar.