COP29: Dokuzuncu gün ne getirdi?

• COP29’un 9’uncu günü, sürdürülebilir turizm ve iklim finansmanı tartışmalarının umut ve zorluklarla şekillendiği kritik gelişmelere sahne oldu.

  Azerbaycan'ın başkenti Bakü’de düzenlenen COP29 (İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 29’uncu Taraflar Konferansı) İklim Zirvesi’nin dokuzuncu günü, turizm sektörünün sürdürülebilir kalkınma hedeflerine katkısını tartışan etkinliklerle ve zorlu iklim finansmanı müzakereleriyle dikkat çekti. Bakü’deki Yeşil Bölge’de düzenlenen ‘Turizmde Güçlendirilmiş İklim Eylemi: Yenilikçi Çözümler ve İleriye Dönük Yol’ başlıklı panel, sektörde karbon emisyonlarını azaltma, yerel ekonomiyi destekleme ve kültürel mirası koruma hedeflerini tartıştı. Ancak bu tartışmalar, sektörün mevcut dönüşüm hızının yeterliliği konusunda soru işaretlerini ortadan kaldırmadı.
  
  Turizm sektörünün dönüşümündeki gerçekler
  Dünya Turizm Örgütü’nden Virginia Fernandez-Trapa moderatörlüğünde gerçekleştirilen panelde, Azerbaycan, Brezilya ve özel sektörden temsilciler sürdürülebilir turizmin fırsatlarını ve zorluklarını değerlendirdi. Eko-turizm ve yeşil altyapı gibi yenilikçi yaklaşımların ekonomik faydalar yaratabileceği belirtilirken, bu çözümlerin hayata geçirilmesi için gereken yüksek maliyetlerin altı çizildi. Panelde, sektörün çevresel etkisini azaltmaya yönelik adımların genellikle ekonomik çıkarlarla çeliştiği ve bu nedenle dönüşümün yavaş ilerlediği belirtildi.
  
  İklim finansmanında belirsizlik ve gerilim
  Gelişmiş ülkelerin iklim finansmanına katkıları, zirvede süregelen müzakerelerin ana gündem maddelerinden biri oldu. Yeni kolektif finansman hedefi (NCQG), mevcut yıllık 100 milyar dolarlık taahhüdün yerini almak üzere müzakere edilirken, özellikle Çin gibi hızlı büyüyen ekonomilerin gönüllü katkılar sağlaması gerektiği vurgulandı. Ancak finansman yükünün kim tarafından üstlenileceği ve gelişmekte olan ülkelerin 1.3 trilyon dolarlık talebine nasıl yanıt verileceği gibi sorular hâlâ yanıt bulmuş değil. Avrupa Birliği (AB), finansman tabanının genişletilmesi gerektiğini savunurken, gelişmekte olan ülkelerin talepleriyle gelişmiş ülkelerin gönüllülük vurgusu arasındaki uçurum müzakerelerde ciddi bir gerilim yaratıyor. Zirve Başkanlığı, finansman planının taslağını hazırlarken ülkeler arasındaki farklılıkları uzlaştırmanın kolay olmayacağına dikkat çekti.
  
  Ukrayna: Savaşın göbeğinde yeşil yeniden yapılanma
  Ukrayna, COP29’da savaşın çevresel tahribatına rağmen yeşil bir kalkınma vizyonu benimsediğini vurguladı. Ülkenin pavyonunda, orman yangınları, su kirliliği ve askeri operasyonların sebep olduğu karbon emisyonları gibi çevresel sorunlara dikkat çekildi. Ukrayna Çevre Bakanı Svitlana Grynchuk, yenilenebilir enerji yatırımlarının hem fosil yakıt bağımlılığını azaltacağını hem de daha dayanıklı altyapılar oluşturacağını ifade etti. Ancak savaşın yarattığı tahribat, bu projelerin hızını ve kapsamını sınırlıyor.
  
  Dengeli bir çerçeveye ihtiyaç var
  COP29’un 9’uncu günü, turizm sektörü ve iklim finansmanı gibi kritik alanlarda umut vadeden girişimlere sahne olsa da, bu alanlardaki zorluk ve belirsizlikler, zirvenin genel başarısını gölgeledi. Turizmde sürdürülebilirlik adına yapılan tartışmaların pratikte karşılaşacağı zorluklar ve finansman müzakerelerinin karmaşıklığı, iklim eyleminin ne denli zorlu bir süreç olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi. Zirve, bu zorlukların aşılması için somut çözümlere ve daha güçlü iş birliklerine duyulan ihtiyacı açıkça ortaya koyuyor.