İklim değişikliği böceklerin üremesini tehdit ediyor

• Yeni bir araştırma, yükselen sıcaklıkların böceklerin renklerini ve üreme kabiliyetini etkilediğini gösterdi.

  Ecology and Evolution (Ekoloji ve Evrim) dergisinde yayımlanan yeni bir çalışma, iklim değişikliğinin etkisiyle yükselen sıcaklıkların böceklerin renklerini ve üreme kabiliyetini etkilediğini gösterdi. Herberstein ve ekibinin gerçekleştirdiği çalışmaya göre, renklerin nasıl değişeceği böcek türlerine göre çeşitlilik gösteriyor. Ancak böcekler renk değişimlerine adapte olamazlarsa iklim değişikliği, üreme faaliyetleri renklere bağlı olan böcek popülasyonlarının yok olmasına neden olabilir.
  
  Artan sıcaklıklar evrime yol açıyor
  Koyu renkli böcekler soğuk havalarda bir partner bulma konusunda parlak renkli böceklere göre daha başarılı. Sabahın erken saatlerinde daha çabuk ısınabilen esmer erkek böcekler henüz diğer böcekler ısınmaya çalışırken partner arayışına başlayabiliyor. Bunun nedeni ise koyu renkli nesnelerin ısıyı daha fazla emerek daha hızlı ısınması, açık renklilerin ise gelen ışını yansıtarak daha yavaş ısınması. Ancak bilim insanları, artan sıcaklıkların böceklerin renk tonlarını düzenleyen pigmentlerin daha az olacak şekilde evrimleşmesine neden olduğunu söylüyor. Yani böcekler giderek daha açık renkli ve parlak hale geliyor. Örneğin 2016 yılında yapılan bir çalışma, artan sıcaklıklar nedeniyle Kuzey Amerika dağlarında bulunan Mead‘de kükürt kelebeklerinin parlak sarı renkli kanat renklerinin giderek solduğunu gösterdi. Farklı bir çalışmaya göre, 1980-2000 yılları arasında ise iki benekli uğur böceklerinin siyah benekleri yerini kırmızı beneklere bıraktı. Yaprak böceklerinin sırtlarındaki koyu lekeler de giderek azaldı.
  
  Etki böcek türlerine göre değişiyor
  Ancak Herberstein ve ekibi, sıcaklıklar ve böcek renkleri arasındaki ilişkinin o kadar da net olmadığını gösterdi. Bazı türlerin rengi açılırken diğerlerininki koyulaşabiliyor. 1953-2013 yılları arasında kelebek türlerini inceleyen farklı bir çalışma, kelebeklerin soluk sarı renklerinin giderek daha yoğun ve koyu hale geldiğini buldu. 2018 yılında yapılan farklı bir araştırma ise baston böceklerinin bir türünün sıcaklıkların etkisiyle daha da koyulaştığını gösterdi. Araştırmanın yazarlarından Tonmoy Haque, “Mekanizma o kadar da net değil ve kafa karıştırıcı” dedi. Bu karışıklık ise böceklere renk veren melaninin aynı zamanda bağışıklık koruması ve güneşten gelen ultraviyole radyasyona karşı koruma gibi etkilerinin de olmasıyla açıklanıyor.
  
  Kamuflaj ve üreme faaliyetleri etkileniyor
  Renkler açık hale de gelse koyulaşsa da hayvanların kamuflaj ve üreme faaliyetleri, artan sıcaklıklardan etkileniyor. Örneğin artan sıcaklıkların yol açtığı renk değişimleri birbirini renklerinden tanıyan türlerin yaşamsal kabiliyetlerini değiştirebiliyor. Böceklerin üreme mekanizmalarının etkilenmesinin türlerin devamlılığı üzerindeki önemine dikkat çeken bilim insanları, böceklerin iklim değişikliği ile nasıl mücadele edeceğinin henüz net olmadığını söylüyor.
  NASA uzmanları böcek çeşitliliğindeki değişimlerin diğer türleri, ekosistemleri ve gıda güvencesi de olumsuz etkileyeceğine dair uyarıyor. Ancak sıcaklığın böcek renklerine ve üremesine etkilerinin tespit edilmesi yüksek risk altında olan türlerin belirlenmesine ve biyolojik çeşitlilik kaybıyla mücadeleye yardımcı olabilir.