Elektrik üretiminde fosil yakıtların payı 2023’te azalacak

• Küresel Elektrik Görünümü Raporu'na göre; rüzgâr ve güneş enerjisinin elektrik üretimindeki payı bu yıl yüzde 12'ye yükselerek rekor kırdı.

  Enerji ve iklim değişikliği alanlarında çalışan düşünce kuruluşu Ember, yıllık Küresel Elektrik Görünümü Raporu'nun sonuncusunu yayımladı. 2023 raporuna göre güneş ve rüzgâr enerjisindeki büyüme, küresel enerji ihtiyacındaki artışın yüzde 80'ini karşıladı. 2023'te bu artışın tamamının yenilenebilir enerji kaynaklarıyla karşılanması bekleniyor. 2023'te dünyada fosil yakıtlardan elektrik üretimi ilk kez küresel bir resesyon ya da pandemi gibi faktörler olmadan azalmaya başlayabilir. Rapora göre; rüzgâr ve güneş enerjisinin elektrik üretimindeki payı bu yıl yüzde 12'ye yükselerek rekor kırdı. Raporun yazarlarından Dave Jones, "Artık fosil yakıtlardan enerji üretiminden kaynaklanan salımların düştüğü çağ için dönüm noktasına ulaştık. Rüzgâr ve güneş enerjisinin yanıt olduğunu biliyoruz ve bunları bir an önce kurmak için bir yol haritası belirlememiz gerekiyor" diyor.
  
  Sera gazı salımı küresel ısınmada en önemli role sahip
  2022'de küresel rüzgâr enerjisi ilavesinin yaklaşık yüzde 50'sini ve güneş enerjisinin yaklaşık yüzde 40'ını Çin tek başına gerçekleştirdi. Enerji üretiminden kaynaklanan sera gazı salımları küresel ısınmada en önemli rolü oynuyor. 2021'de dünya çapında enerji üretiminden kaynaklı karbon salımları tüm salımların üçte birini oluşturdu. Petrol, gaz ve kömürün enerji üretiminde kullanılması bu salımları artırıyor. Nükleer ve hidroelektrik üretimi de dahil edildiğinde fosil yakıtlar dışındaki kaynakların enerji üretimindeki payı 2022'de yüzde 39'a yükseldi. Rapor, geçen yıl üretilen elektriğin bugüne kadar üretilmiş en temiz elektrik olduğunu söylüyor. Buna rağmen kömür kullanımının artmasıyla birlikte enerji sektörünün karbon salımları yüzde 1.3 artarak yeni bir rekor kırdı. Kömürden elektrik üretimi yüzde 1.1 oranında arttı ve kapatılan kömür santrallerinin sayısı 7 yılın en düşük seviyesine geriledi. Küresel elektrik talebinin yüzde 93'ünü kapsayan rapora göre güneş enerjisinin 2022'deki büyümesi yüzde 24 oldu.
  
  Fosil yakıt salımındaki düşüş yüzde 0.3 ile sınırlı olacak
  Rapor, 2023'te rüzgâr ve güneşten enerji üretimindeki artışın toplam enerji talebindeki artıştan daha fazla olmasını bekliyor. Raporun başyazarı Malgorzata Wiatros-Motyka, "Elektrik üretiminde fosil yakıt kullanımını artırmayı bıraktığımızda, salımlarda bir düşüş görmeye başlayabiliriz. Temiz enerji üretimi, ulaşım ve ısınma gibi alanlara etkisiyle diğer sektörlerde de salımları azaltacaktır" diyor. Bu yıl elektrikte fosil yakıt salımlarındaki düşüşün yaklaşık yüzde 0.3 ile sınırlı olması beklenirken, yazarlar düşüşün devam edeceğine ve sonraki yıllarda hızlanacağına inanıyor.