Kargaların zekasına şapka çıkarıyoruz

• Bu haftanın video önerisi, kargaların şaşırtıcı ve biraz da ürpertici zekasından bahsediyor. Joshua Klein'ın verdiği bilgileri dinledikçe, bakalım sizin aklınıza kargalarla birlikte yapılabilecek yeni işler gelecek mi...

  İnsanoğlu yeryüzündeki en zeki tür olsa da, unutmaması gereken bir gerçek var: En güçlü veya en zeki değil, değişime en çabuk uyum sağlayan hayatta kalıyor. Uyum sağlama yeteneği en yüksek canlılar arasında fareler, hamam böcekleri ve kargalar gösteriliyor. “Madem bu canlılarla beraber geçireceğimiz uzun yıllarımız var, onlardan kurtulmaya çalışmak yerine, onlarla aramızda karşılıklı faydaya dayalı bir ilişki kurabiliriz.” diyen Joshua Klein, kargalara odaklanmış ve ilginç sonuçlara ulaşmış.
  
  Kargalar, Kutuplar ve Amerika’nın en güney ucu dışında neredeyse dünyanın her köşesinde yaşıyor. İnsanların olduğu her yerde kargalar da var ve biz ara sıra kendilerinden şikayetçi olsak da, onlar bizimle yaşamaya alışmış hatta bizim değişen yaşam tarzımızı kendi ihtiyaçları için kullanmaya başlamış gibi görünüyor.
  
  Cevizin kabuğunu kıramadığında, havada yükselip cevizi yere atan kargaya belki şahit olmuşsunuzdur. Japonya’daki kargaların ceviz kırma modeli, bizdekilerin biraz daha gelişmiş hali: Karga yükseliyor, cevizi yola atıyor, arabanın cevizin üzerinden geçip kabuğunu kırmasını izliyor, bu esnada yaya geçidinde bekliyor, yeşil ışık yanınca yola çıkıp cevizin içini yiyor. Bize de afiyet olsun demek düşüyor.
  
  Kargaların hafızalarıyla ilgili anlatılanlar da boşuna değil. Washington Üniversitesi’nde kargalar üzerine araştırma yapan öğrenciler, bu kargaları laboratuvardan doğal ortamlarına saldıklarında pek hoş sonuçlarla karşılaşmıyorlar: Öğrenciler mezun olup kampüsten ayrılana kadar kargaların saldırısına uğruyor. Kampüsteki herhangi bir öğrenciden değil, araştırmada çalışan öğrencilerden bahsettiğimizi düşünürsek, gerçekten ürpertici. Kargalar bizi tanıyor, hatırlıyor ve gerekirse bize ders veriyor.
  
  Kargaların değişen şartlara uyum sağlama özelliği, aşamaları sürekli zorlaşan araştırmalarda kendini gösteriyor. Parka yerleştirilen yiyecek otomatındaki fıstık ortada bırakıldığında bütün hayvanlar gelip yiyor fakat fıstık otomatın içine saklandığında, sadece kargalar düzeneği kurcalayarak veya kenardaki bozuk parayı kullanarak makineden fıstık alabileceklerini keşfediyorlar. Kargalar birbirlerinden öğreniyor ve yavrularına çevredeki imkanlardan bu şekilde faydalanmayı öğretiyor.
  
  Klein, kargaların bu özelliklerinden yararlanabileceğimizi belirtiyor. Maçlardan sonra stadyumların temizlenmesi, çürüğe çıkan elektronik cihazlardaki değerli parçaların ayrılması gibi işlerde bu akıllı hayvanların kullanılabileceğini düşünüyor. Bu nedenle, onlarla beraber yaşamayı öğrenip, karşılıklı faydaya dayanan bir ilişki kurmamız gerektiğini savunuyor.