Karbon ayak izi en büyük gıdalar

• Tükettiğimiz her ürün iklim değişikliğini etkiliyor. Peki vazgeçilmezimiz gıdaların karbon emisyonu ne durumda?

  İklim değişikliği sadece enerji ve ulaştırma gibi sektörlerle değil genel olarak tüketim anlayışımızla yakından alakalı. Çünkü kullandığımız her ürünün üretimi için doğaya toprak, su ve tabii ki karbon ayak izi bırakıyoruz. Dikkatli tüketerek hayatımızı sadeleştirmek ve karbon ayak izimizi küçültmek elimizde. Bununla beraber bir de vazgeçilmezlerimiz var: Gıdalar. 
  
  
  Gıda sektörünün iklim değişikliği üzerindeki etkisi tabii ki yukarıda saydığımız enerji ve ulaştırma sektörleri veya enerji yoğun üretim yapan tesisler kadar çok değil. Bununla beraber gıda sektörü denince, işin içine arazi kullanımını da katmak gerekiyor. Örneğin, tarım üretimini artırmak için orman alanlarını tarıma açmak, iklim değişikliğiyle mücadeleyi olumsuz etkiliyor. 
  
  
  Paris Anlaşması’nın gıda sektörünü nasıl etkileyeceğiyle ilgili bir araştırma yapan Oxfam, başlıca tarım ürünlerinin yarattığı sera gazı emisyonlarını incelemiş. Buna göre global olarak karbon emisyonu en yüksek tarım ürünleri aşağıdaki şekilde sıralanıyor:
  
  
  Pirinç … 1,316,815,985 ton
  Soya fasulyesi … 692,592,951 ton
  Mısır … 582,194,477 ton
  Palm yağı … 309,047,236 ton
  Buğday … 281,119,756 ton
  Şeker kamışı … 184,965,271 ton
  Patates … 62,483,871 ton
  Kakao … 54,867,747 ton
  Muz … 27,291,847 ton
  Hindistan cevizi … 24,116,977 ton
  Kahve … 20,994,999 ton
  Domates … 17,778,657 ton
  Narenciye … 10,766,391 ton
  Çay … 3,876,973 ton
  Ananas … 3,441,864 ton
  Elma … 2,791,621 ton
  Çilek … 580,938 ton
  
  

  
  
  Araştırma, tarım dışı arazileri tarıma açmanın neden olduğu karbon emisyonu kadar, doğrudan tarım üretiminden kaynaklanan emisyonlara da odaklanmak gerektiğini vurguluyor. Araştırmada paylaşılan yeni bir bilgi ise palm yağı konusundaki endişeleri azaltmamakla birlikte, diğer tarım ürünlerinin yol açtığı karbon emisyonunun da önemsenmesi gerektiğini belirtiyor. Şöyle ki, arazi yapısındaki değişim ve ticari ömrü tükenen ağaçların yakılması nedeniyle, palm yağının karbon emisyonu en yüksek tarım ürünleri arasında olduğu biliniyordu. Bununla beraber araştırmanın sonuçlarına göre pirinç, soya ve mısırın karbon emisyonu, palm yağından daha yüksek çıktı.
  
  
  Kuşkusuz yüksek karbon emisyonlarında, bu ürünlerin çok yüksek miktarda üretilmesinin payı da var. Buğday ve pirinç dünyanın pek çok yerinde temel gıda maddesi. Bununla beraber verimli üretim teknikleriyle ve damla sulama gibi yöntemlerle aynı miktarda üretimi daha az emisyonla ve daha az kaynak kullanarak yapmak mümkün. Peki biz tüketicilere düşen bir şey var mı? Gelişmiş ülkelerde çöpe giden gıdaların, yetersiz beslenen yaklaşık 842 milyon kişinin karnını doyurabileceğini düşünürsek… İsraf etmemek iyi bir başlangıç olabilir.
  
  
  Oxfam’ın interaktif haritasında, karbon emisyonuna ek olarak, bu mahsullerin dünya çapında ne kadar üretildiği ve bu üretim esnasında tüketilen su miktarları da görülebilir. Örneğin, buğday ve pirinç üretiminde kullanılan su miktarı, toplam tarım üretiminde kullanılan suyun yaklaşık %70’ini oluşturuyor. Araştırmanın tamamına ulaşmak için lütfen tıklayın.