Denizdeki Kuşlara Dikkatli Bak!

• Hiç deniz kenarından geçerken, üzerinde uçan kuşlara dikkat ettiniz mi? Genelde deniz yüzeyine yakın uçarak balık yakalamaya çalışırlar. Çünkü deniz kuşları çoğunlukla balık ve diğer deniz canlılarıyla beslenirler.

  Bu kuşlardan en sık gördüklerimiz martılardır. Çeşitli martı türleri vardır ama birbirlerine çok benzedikleri için pek ayırt edilemezler. Gümüş martı ve karabaş martı en sık gördüğümüz martı türleridir.
  
  Karabaş martının baş tüyleri yazın siyahlaşır. Kışlarıysa sadece gözlerinin yanında siyah bir nokta kalır. Gümüş martı, Karabaş martıya göre biraz daha büyüktür ve gagasının ve ayağının rengi sarıdır. Bu özelliklerini bildiğimiz sürece iki martıyı diğerlerinden kolaylıkla ayırt edebiliriz.
  
  Hem deniz hem de diğer sulak alanlarda yaşayan başka bir deniz kuşu da pelikandır. Pelikan, martıya göre çok büyüktür ve esnek bir kesesi bulunan uzun bir gagaya sahiptir. Balık avlarken keseli gagasını kepçe gibi kullanır. Pelikanlar da farklı türlere sahiptir. Türkiye’de tepeli ve ak pelikan türlerini görürüz. Tepeli pelikan, büyük kanat açıklığı ve ensesinde kıvırcık tüyleriyle diğer pelikanlardan ayrılır. Ak pelikan biraz daha küçük ve pembe tonlarındadır.
  
  
  
  
• 
  Sumrular, martılara çok benzer, ama daha küçüktürler ve çok öterler. Başlarının üzerindeki siyah tüyler onları ayırıcı özelliklerdir. Sumrulara bazı bölgelerde “deniz kırlangıcı” da denir.
  
  En komik görünüşlü deniz kuşları karabataklardır. Suya dalıp uzun süre su altında yüzebilirler. Nereden çıkacaklarını bilemezsiniz. Tam gördüğünüz anda tekrar daldıkları için yine kaçırırsınız. Kimi zaman da deniz kenarındaki iskelenin üzerinde uzun süre dururlar. Bu sırada arada bir kanatlarını açıp kaparlar. Çünkü tüylerini kurutmaktadırlar.
  
  
  Deniz kenarında gördüğümüz diğer bir kuş türü de balıkçıldır. Balıkçıllar da diğer kuş türleri gibi renk ve boylarına göre farklı türlere ayrılır. Beyaz renkteki büyük ve küçük ak balıkçıllar, büyük ak balıkçılın sarı gaga ve bacakları sayesinde birbirinden ayrılırlar. Gri balıkçıl, en çok görülen balıkçıl türüdür.
  
  Tüm denizlerde gözlenebilen yelkovan kuşları, en çok İstanbul Boğazı’nda gözlenirler. Grup halinde, denizine yakın bir yükseklikten hızlıca geçerler.
  
  
  
  
• 
  Kuğuları daha çok parklardaki havuzlarda yüzerken görmüş olsak da, onlar da su kuşudurlar ve sulak alanlarda gözlenirler. Özellikle kışları denizlerde dikkatinizi çekebilirler. Flamingo, batağan, bahri, poyraz kuşu ve ördekler de diğer ilginç su kuşu türlerindendir.
  
  Eminim artık sizler de deniz üzerinde bir kuş gördüğünüzde “martı” deyip geçmeyecek, ne olduğunu inceleyeceksiniz. Eğer tanımadığınız bir kuşa rastlarsanız, gaga ve bacaklarının rengine ve uzunluğuna, kuşun boyuna ve rengine dikkat edip, daha sonra bu özellikleri internette araştırabilirsiniz. Ayrıca kuşları tanıtan resimli rehber kitapları da size yardımcı olacaktır.
  
  Umarım denizlerin giderek daha da kirlendiği ve doğal kıyıların azaldığı ülkemizde, çok sayıda deniz kuşu gözleyebilirsiniz. Her şeye rağmen, gözleme devam!