Binalarda Enerji Verimliliği

• Binalar, tüketilen toplam enerjinin %40’ını kullanmaktadır. Bu %40’lık tüketim payının 2/3’ü ise konutlarda kullanılmaktadır. Enerji kullanımında binaları ulaştırma ve sanayi sektörleri izlemektedir.

  Avrupa Birliği’nin Binalarda Enerji Verimliliği Politikası
  Avrupa Komisyonu’nun 3 Aralık 2008’de açıkladığı paketle 27 AB üyesi ülkenin ERDF Avrupa Bölgesel Geliştirme Fonu’ndan yararlanması ve her üye ülkede binalarda enerji verimliliği çalışmalarına destek verilmesi kararlaştırıldı. Bu paketle birlikte:
  
  -Avrupa ekonomisine dinamizm gelmesi, rekabetçilik ve yeni iş olanaklarının özellikle inşaat sanayisinde teşvik edilmesi,
  -Enerji verimliliği ve yenilebilir enerjilerde know-how geliştirilmesi,
  -İklim değişikliği ile mücadeleye katkı sağlanması mümkün hale getirilmiştir.
  
  Ayrıca yeni politika ile AB’nin 27 üye ülkesinin,
  • 4.8 milyar Euro’yu yenilenebilir enerjilere
  • 4.2 milyar Euro’yu ise enerji verimliliği ve enerji yönetimi tedbirlerine ayırması talep edilmektedir.
  
  Bugün AB kendine 2020 yılına kadar enerjide %20 tasarruf sağlama hedefini koymuş durumda. 20 20 20 diye sloganlaşan bu hedefte:
  1) Mevcut yasaların tam uygulanması ile %10 tasarruf
  2) Yeni yasalar ve tüm aktörlerin davranış değişikliği ile %10 tasarruf hedeflenmektedir.
  
  Binalarda 2020 yılına kadar sağlanabilecek enerji tasarrufu ise %20’ninde üzerinde olup, %30 dolayındadır.
  
  Çeşitli AB üye ülkelerinde farklı politikalarla da olsa tüketicinin mutlaka enerji verimliliği sağlayacak önlemler almaya teşvik edilmesi planlanmaktadır. Basit ve uygun maliyetli enerji verimliliği tedbirleri ile sağlanacak; daha iyi yalıtım, daha doğru doğrama ve cam kullanımı, daha verimli aydınlatma ile AB üye ülkelerinde günde 500 milyon m³ gaz tasarrufu sağlanabileceği hesaplanmış durumdadır. Bu tedbirler sayesinde binaların artan güvenliğinin yanında,
  
  • Toplu ekonomik tasarruf
  • İş olanaklarının artması
  • İklim hedeflerine ulaşmak gibi hedeflere ulaşmak da mümkün olacaktır.
  
• 
  Dolayısıyla, 2002 yılından bu yana AB üye ülkelerinde geçerli olan 'Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği'nin yeni şekli 23 Nisan 2009 tarihinde Avrupa Parlamentosu'nda oylamaya sunulmuş ve büyük bir oy çokluğu ile kabul edilmiştir.
  
  2019 yılından başlayarak inşa edilecek bütün yeni binalar 0 enerji olacaktır. Avrupa Parlamentosu Sanayi, Araştırma ve Enerji Komitesi tarafından hazırlanan rapora göre 31 Aralık 2018 tarihinden sonra inşa edilecek bütün yapılar tükettikleri kadar enerji üretmek zorunda kalacaklardır. Ayrıca Komite'deki Avrupa Parlamentosu üyeleri enerji verimli binalara özellikle kamunun daha fazla yatırım yapması için çağrıda bulunmuşlardır.
  
  Türkiye’de Binalarda Enerji Verimliliği ve “Binalarda Enerji Verimliliği" Kampanyası
  Türkiye’de AB ülkeleri ile karşılaştırdığımızda binalarda sadece ısınma amaçlı olarak bile 3-4 kat daha fazla enerji tüketildiği görülmektedir. Binalarda Enerji Verimliliği Hareketi ile binalarda tüketilen toplam enerji harcamasının azaltılması için harekete geçilmesi ve adım adım aşama kaydedilmesi hedeflenmektedir.
  
  İMSAD tarafından yürütülen Binalarda Enerji Verimliliği Kampanyası’nda özellikle tüketicilere yönelik bir bilinçlendirme kampanyası planlanmış olmakla birlikte, Türkiye’de bu konuda öncelikle yapılan çalışmaların koordinasyonu, enerji verimliliğinde binaların rolü gibi konularının vurgulanmasının gereği de anlaşılmıştır. Bu nedenle kampanya uzun vadeli ve aşamalı bir hareket olarak değerlendirilmiş, öncelikle ilgili kamu ve özel kurumlarla, derneklerle bu konuya yönelik bir iletişim ağı kurulmuştur. Bu konunun alt sektörler tarafından ayrı ayrı kamuya aktarılmasında sektörel ticari fayda sağlama algısını önlemek önemli görüldüğünden İMSAD gibi bir çatı örgütün bütüncül bakış açısıyla konunun ele alınmasının faydaları ortaya konmuştur. Bu hareketin nihai amacı; tüketicinin binalarda enerji verimliliği sağlayacak adımları atması için her şekilde teşvik edici mekanizmaların hayata geçirilmesi ve konunun Hükümet tarafından da bu yönüyle ele alınarak, icraatta bulunulmasının sağlanmasıdır.
  
  Öneriler
  • Binalarda enerji verimliliğini teşvik etmek için özel sektör, kamu kurumları, sivil toplum ve sektör örgütleri ile tüketiciler mutlaka birlikte hareket etmelidirler.
  • Binalarda enerji verimliliğini sağlayacak süreçte çeşitli uygulamalara mutlaka vergi indirimi avantajı getirilmelidir. Bu uygulamanın iyi örnekleri incelenmelidir.
  • Tüketici uzun vadeli kredi olanaklarından yararlandırılmalı ve buna teşvik edilmelidir. Türk finans sistemi tüketiciyi, binalarda enerji verimliliğini sağlayacak teknolojileri uygulamaya teşvik edecek yeni ürünler ortaya koymalıdır.
  • Enerji verimli bina uygulamalarında iyi örnekler ve show uygulamalar elbirliğiyle gerçekleştirilmelidir.
  
• 
  Türkiye’de binalarda enerji verimliliği konusunda bir hedef belirlemek kaçınılmaz olmuştur. Türkiye’de de AB’de olduğu gibi 2020 yılında binalarda kullanılacak enerjinin %20 oranında azaltılması hedefi benimsenmelidir.
  
  Türk yapı sektörü enerji verimli binalar için yeterli çeşitlilik, kalite ve kapasitede inşaat malzemesi altyapısına sahiptir. Hatta bu altyapı sadece Türkiye’nin değil Ortadoğu ve Avrupa’nın da enerji verimliliği konusunda koyduğu hedeflere hizmet edecektir.
  
  Bir binanın enerji performansını etkileyen faktörler:
  1) Binanın ısı karakteristiği ve sızdırmazlığı
  2) Isıtma tesisatı ve sıcak su temini
  3) Klima tesisatı
  4) Havalandırma
  5) Aydınlatma tesisatı
  6) Binanın yönü ve yerleşimi
  7) Pasif güneş sistemleri
  8) Doğal havalandırma
  9) Binanın iç hava koşuludur.
  
  5 Aralık 2008 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan ve 5 Aralık 2009 tarihinde yürürlüğe girecek Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği ile birlikte binalar, enerji ihtiyacı ve tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri ve ısıtma- soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeren Enerji Kimlik Belgesi’ne sahip olacaklardır.
  
  Bu uygulamanın önce yeni yapılarda başlaması planlanmakta ve mevcut yapılar için bir geçiş süreci öngörülmekte olsa da tüketici mevcut yapı için de Enerji Kimlik Belgesi almak için özendirilmelidir. Binalarda Enerji Verimliliği Hareketi’nde Enerji Kimlik Belgesi yapının değerini etkileyen önemli bir gereklilik olarak ortaya konmaktadır ve bu konuda tüm kesimlerde farkındalık yaratılması hedeflenmektedir. Öyle ki, enerji kimlik belgesi ve bilgileri ile yapının rayiç değerinin ilişkilendirilmesi ve belgenin alım-satım işlemlerinde aranır bir belge olması için çalışılacaktır.
  
  Sonuç olarak, Binalarda Enerji Verimliliği Hareketi’yle İMSAD, sanayiciler ve dernek üyeleri ile birlikte bu konuda sivil insiyatifi ele almıştır. Bu hareket kamu kurumları, üniversiteler, finans kurumları ve tüketicilerin işbirliğinde uzun soluklu olarak ve aşamalarla gerçekleştirilecektir. 2008 yılında uygulanan enerji verimliliği çalışmaları, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı tarafından başlatılan ENVER çalışması ve Ulusal Enerji Verimliliği Hareketi çalışmaları da 2009 yılında başlatılan İMSAD Binalarda Enerji Verimliliği Hareketi’ne katkı vermektedir. İMSAD Binalarda Enerji Verimliliği Hareketi’nde; TC Başbakanlık himayesinde, başta Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı olmak üzere Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Çevre Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, İMSAD üyeleri ve diğer üreticiler, TOBB, Odalar ve STK’lar, Üniversiteler, AB üyesi ülkelerdeki benzer örgütler, yürütülen proje çerçevesinde Avrupa Komisyonu, tüketiciler, basın ve medya kuruluşları ile çeşitli evrelerde etkin işbirliğinde çalışmaktadır.