Gila Benmayor
10.02.2008 Hürriyet
İddiasına göre bir şekilde deniz suyuna karışan bu ilaçlar denizanalarının doğurganlığını artırıyormuş. Dünyada 650 milyon kadın doğum kontrol hapı kullandığına göre başımız iyice dertte.
Sonbahar aylarında Marmara Denizi’nde ortaya çıkan o tuhaf "jölemsi" madde meğer "denizanası ölüsüymüş".
Sakin bir ekim günü İstanbul’da sahilde yürürken dehşetle fark etmiştim o "jölemsi" şeyi.
Bugüne kadar bunun ne olduğunu tam açıklayan çıkmamıştı.
Nihayet iki, üç gün önce İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri Enstitüsü’nden Profesör Halil İbrahim Sur meseleyi aydınlattı.
İlk kez 2005’te Marmara Denizi’nde tespit edilen bir denizanası türünün toplu ölümü denizi kaplayan o "jölemsi" şeye yol açmış.
Deniz severlere kötü bir haberim var: Bu "jölemsi madde" görüntülerine alışın.
Denizanalarını yabana atmayın. Çünkü günün birinde balıkların yerine geçecek kadar hızla çoğalıyorlar.
600 milyon yıllık bir geçmişe sahip denizanalarının son yıllarda hızla çoğalmaları üç şeye bağlanıyor: Küresel ısınma, aşırı avlanma ve toksik atıklar.
Bilseniz ne hikayeler anlatılıyor bu canlılarla ilgili.
Kraliçenin Somonları
İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth’in masasından eksik etmediği bir tür somonun üretildiği İrlanda’daki balık çiftliğini denizanaları basmış. 100 bin adet somonu öldürmüş.
Meksika Körfezi’nde yetiştirilen karidesler dev denizanalarının kurbanları.
Geçen yıl Avustralya’daki dünya yüzme şampiyonası sırasında yine denizanalarının istilası yüzünden yüzücülerin bir kısmı yarıştan çekilmiş.
Daha yakına gelirsek.
Bin çeşit denizanası içinden "pelagia nocticula" adlı bir cins beş yıldan beri sadece yaz aylarında değil kışın da Akdeniz sahillerinde görülüyor.
"Akdeniz’in en zengini" Cannes şehri geçen yaz aylarında 80 bin Euro’yu gözden çıkartarak plajlarını "denizanası geçirmeyen" ağlarla donatmış.
Bilim insanlarının "denizlerin terminatörü" diye isim taktığı denizanaları sıcak suya bayılıyor.
Küresel ısınma nedeniyle okyanus sularının bir-iki derece ısınması en çok onlara yaramış.
Hem daha hızla çoğalıyorlar, hem en azgın ve ezeli düşmanlarından da kurtuluyorlar.
Ezeli Düşmandan Umut Yok
Tuhaf bir zincir: Küresel ısınma denizlerin daha çok tuzlanmasına yol açıyor. Bunun sonucunda deniz kaplumbağaları azalıyor. Çünkü tuzlu suda kaplumbağanın kabuğunu oluşturması hemen hemen imkánsız.
Dolayısıyla günde neredeyse 50 adet denizanasını yutan deniz kaplumbağasından artık pek umut yok "terminatörü" ortadan kaldırmak için.
Fransız bilim kadını Jacqueline Goy hem ünlü bir denizanası uzmanı, hem dünyanın en büyük denizanası koleksiyonuna sahip.
İlginç bir teorisi var: "Hem doğum kontrol hapları, hem menopoz ilaçları deniz analarının çoğalmasının baş müsebbibi."
Atıklarla bir şekilde deniz suyuna karışan bu ilaçlar denizanalarının doğurganlığını artırıyormuş iddiasına göre.
Benim anladığım şu: Dünyada 650 milyon kadın doğum kontrol hapı kullandığına göre başımız iyice dertte.
Bir küçük umut ışığı Japonlar.
Yılda 13 ton kurutulmuş deniz anası yiyen Japonlar şunu biraz daha sevip tüketse.
http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/8200833.asp?yazarid=20
COP29, iklim krizine karşı verilen sözlerin ötesine geçip, bu taahhütlerin nasıl finanse ve için...
Kara Rapor 2024’e göre, Türkiye’de nüfusun %92’sinden fazlası Dünya Sağlık Örgütü standartlarının...
2040'a kadar sera gazı emisyonlarını %90 azaltmayı hedefleyen AB, iklim değişikliğiyle küresel öncü...
Erasmus AI, iklim değişikliğiyle mücadeleye katkı sağlamak amacıyla geliştirilen ve bu alanda ilk...
İklim dengesi için okyanus akıntısının çöküş riskini azaltmak adına karbon salımını azaltmalı,...
Japonya'nın en yüksek zirvesi Fuji Dağı, iklim değişikliğinin etkisiyle bu yıl karla kaplanmadan en...
Araştırmalara göre, 2023’te kara ekosistemleri neredeyse hiç karbon emmedi ve bu çöküş, küresel çok...
TSKB, depremden etkilenen firmaların yeşil yatırımlarını desteklemek...
TSKB, Hollanda merkezli bağımsız veri şirketi Equileap tarafından yer...
Çevre için 5 basit öneri
Çevreci yaklaşımlar sayesinde dünyanın daha iyi bir yer halini alması mümkün.
Daha iyi bir dünya için yapay zekâ
Çocuklarımıza daha güzel bir dünya bırakabilmek için teknolojiden nasıl yararlanırız?
Enerji Verimliliği
Enerji verimliliği projelerini destekleyerek dünyanın geleceğine yatırım yapıyoruz.
Kutup ayılarının nesli tükeniyor mu?
Kuzey Kutbu'nda deniz buzlarının hızla erimesi, kutup ayılarının neslinin 80 yıl içinde tükenmesine yol açabilir.
"cevreciyiz.com Türkiye’nin sürdürülebilir bankası TSKB tarafından desteklenmektedir. "
Copyright © 2013