Küresel risklerin başında çevre geliyor

• Küresel Riskler Raporu'na göre; iklime, çevre ve halk sağlığına yönelik tehditleri ortadan kaldırmak için dünya liderleri, şirketler ve siyasetçilerin işbirliği yapmasına ihtiyaç var.

  Marsh & McLennan Şirketler Grubu ile Zurich Sigorta Grubu’nun desteğiyle gerçekleştirilen, global çapta 750’den fazla uzman ve karar vericinin katıldığı Küresel Riskler Raporu’nun sonuçları Dünya Ekonomik Forumu’nda açıklandı. Buna göre; iklime, çevreye, halk sağlığına ve teknolojik sistemlere yönelik ciddi tehditleri ortadan kaldırmak için dünya liderleri, şirketler ve siyasete yön verenler arasında işbirliğine her zamankinden daha fazla ihtiyaç var. Araştırmaya katılanların yüzde 78.5’i ekonomik çatışmaların, yüzde 78.4’ü iç siyasi kutuplaşmaların, yüzde 77.1’i aşırı ısı dalgalarının, yüzde 76.2’si doğal kaynak ekosistemlerinin tahrip olmasının, yüzde 76.1’i ise siber saldırıların artmasını bekliyor.

  Olağanüstü hava olayları en büyük risk

  Raporda, olağanüstü hava olaylarının can kayıplarına neden olması, konutlara ve altyapıya büyük zarar vermesi; gerçekleşme olasılığı açısından ilk sırada gelen çevresel riskler olarak ortaya kondu. İklim değişikliği karşısında hükümetler ve iş dünyasının gerekli adımları atma konusundaki başarısızlığı ise ikinci çevresel risk olarak yerini aldı. Petrol sızıntıları ve radyoaktif kirlenme gibi çevre suçlarının da aralarında olduğu insan kaynaklı çevresel felaketler üçüncü önemli çevresel risk olurken, karada ve denizde yaşanacak büyük biyoçeşitlilik kayıpları ile ekosistem çöküşleri, insanlık için geri dönüşsüz ciddi sorunlara yol açabilecek bir risk olarak tanımlandı. Deprem, tsunami, volkanik patlama ve jeomanyetik fırtına gibi büyük doğal afetler de yine en olası çevresel riskler olarak raporda yer aldı. 

  Fakirler ölecek, güçlü ekonomiler küçülecek

  Raporda, 2018 yılında toplam 165 milyar dolara mal olan doğal afetlerin yüzde 50'sinden fazlasının sigortalı olmadığı hatırlatıldı. İklim krizinin dünyanın en büyük 200 şirketi için toplam 1 trilyon dolardan fazla ekonomik kayba neden olacağı belirtilen rapora göre; yüzyılın sonuna yaklaşıldığında sadece ABD'de ekonomik kaybın Gayri Safi Milli Hasıla’ya (GSMH) oranı yüzde 10'a kadar varabilir. Bu kayıpların etkileri ise ülkeler genelinde eşit  şekilde dağılmayacak. En fazla ekonomik kayıp büyük ekonomilerde gerçekleşirken, can kaybı gibi ekonomik olmayan kayıpların ise daha küçük ve düşük gelirli ekonomilerde gerçekleşeceği öngörülüyor. 

  Biyoçeşitlilik  kazandırıyor

  Vahşi memeli hayvan türlerinin yüzde 83'ünün ve bitki türlerinin yarısının insan faaliyetleri nedeniyle tamamen yok olduğu vurgulanan raporda, biyoçeşitlilik kaybının gıda ve sağlık sistemleri üzerinde yıkıcı etkileri olacağına dikkat çekiliyor. Zürih Sigorta Grubu'nun baş risk sorumlusu Peter Giger, iklim değişikliğinin en zararlı ve geri dönüşü olmayan etkilerine uyum sağlamak ve gezegenin biyolojik çeşitliliğini korumak için daha fazlasının yapılması gerektiğine dikkat çekerek şunları söyledi: “Biyolojik açıdan çeşitlilik gösteren ekosistemler, önemli miktarda karbon depoluyor ve yıllık 33 trilyon dolarlık ekonomik fayda sağlıyor. Bu miktar, ABD ve Çin'in GSYH toplamına denk geliyor. Şirket ve karar vericilerin düşük karbonlu bir ekonomi ve daha sürdürülebilir iş modelleri içeren dönüşümü yaratmak üzere daha hızlı hareket etmeleri gerekiyor. Stratejilerini politikalardaki ve müşteri tercihlerindeki değişimlerle uyumlu hale getiremeyen şirketler yok oluyor. Dönüşüm riskleri gerçek ve herkes bu riskleri azaltmak için üzerine düşeni yapmalı. Bu; ekonomik bir zorunluluk olmanın yanı sıra etik bir sorumluluk."

  Önümüzdeki 10 yıl içinde ‘gerçekleşme olasılığına’ göre en büyük 5 risk:

  1. Olağanüstü hava olayları (sel, fırtına vb.),

  2. İklim değişikliğinin iyileştirilmesi ve uyum çabaları konusunda başarısızlık,

  3. Büyük ölçekli doğal afetler (deprem, tsunami, volkanik patlama, jeomanyetik fırtınalar),

  4. Büyük ölçekli biyolojik çeşitlilik kaybı ve ekosistem çökmesi,

  5. İnsan yapımı çevresel zarar ve afetler. 

  Önümüzdeki 10 yıl ‘etkinin şiddetine’ göre ilk 5 risk:

  1. İklim değişikliğinin iyileştirilmesi ve uyum çabaları konusunda başarısızlık,

  2. Kitle imha silahları,

  3. Büyük ölçekli biyolojik çeşitlilik kaybı ve ekosistem çökmesi,

  4. Olağanüstü hava olayları (örneğin sel, fırtına vb.),

  5. Su krizleri.

  En güçlü ‘birbiriyle bağlantılı’ küresel riskler:

  1. Aşırı hava olayları + iklim değişikliğinin iyileştirilmesi ve uyum çabaları konusunda başarısızlık,

  2. Büyük ölçekli siber saldırılar + kritik bilgi altyapısı ve ağlarının çökmesi,

  3. Yüksek yapısal işsizlik veya yetersiz istihdam + teknolojik ilerlemelerin olumsuz sonuçları,

  4. Büyük biyolojik çeşitlilik kaybı ve ekosistem çökmesi + iklim değişikliğinin iyileştirilmesi ve uyum çabaları konusunda başarısızlık,

  5. Gıda krizleri + olağanüstü hava olayları.