Plastik kirliliği nasıl çözülür?

• WWF'in yeni raporuna göre, bir insan ömrü kadar sürede ortaya çıkan küresel plastik krizi, sistemin tamamen hesap verebilirlik üzerine kurulması ile yine bir insan ömrü kadar sürede çözülebilir.

  Tüm dünyada, 2000 yılından bu yana, neredeyse o zamana dek üretildiği kadar plastik üretildi. Plastik ucuz, çok yönlü ve güvenilir bir malzeme olduğundan, içinde bulunduğumuz yüzyılda üretimi hızla arttı . Sayılan özellikler, atılabilir plastik ürünlerin geliştirilmesini kolaylaştırıyor ve plastik ürünlerin yarısından fazlası üç yıldan kısa bir süre içinde atık haline geliyor. Bu tek kullanımlık plastik ürünlerin çoğu yüksek ve orta üst gelir grubundaki ülkelerde tüketiliyor. Hayatımıza gireli çok uzun süre geçmemiş olmasına rağmen, bugüne kadar üretilen plastiklerin %75’i halihazırda atığa dönüşmüş durumda.
   
  WWF’in (Dünya Doğayı Koruma Vakfı) geçtiğimiz haftalarda yayınlanan raporu, plastik değer zincirinin bütün aktörleri plastiklerin insan ve doğa üzerindeki gerçek bedeli konusunda hesap verebilir hale getirilmediği sürece küresel plastik kirliğinin artacağı uyarısında bulunuyor. Plastik kirliliğinin azaltılması konusunda sorumluluğun büyük oranda tüketicilere yüklendiğini hatırlatan Plastik Kirliliğini Hesap Verebilirlik Yoluyla Çözmek başlıklı rapor, değer zincirinin bütün halkalarında harekete geçilmezse atık yönetimi konusundaki çabaların yetersiz kalacağına işaret ediyor.
   
  Raporda, bir insan ömrü kadar sürede ortaya çıkan küresel plastik krizinin, sistemin tamamen hesap verebilirlik üzerine kurulması ile yine bir insan ömrü kadar sürede çözülebileceğinin altı çiziliyor. Bununla beraber, etkili bir yaklaşım değişimi olmazsa, 2030 yılına kadar, 104 milyon ton plastiğin daha ekosistemimize karışmış olacağına da dikkat çekiliyor.
   
  Atık plastikler, yalnız insanı değil, yaban hayatı ile birlikte bütün ekosistemi tahrip ediyor. Bugüne kadar, 270’ten fazla hayvan türünün plastik atıklara takıldığı, 240’tan fazla türün ise plastik yuttuğu kaydedildi. Ayrıca, her yıl gıda ve içme suyu içerisinde daha fazla miktarda plastik yutarken bunun sağlığımız üzerindeki etkilerini henüz tam olarak bilmiyoruz.
   
  Rapora göre plastik üretimi ve atık plastiklerin yakılarak bertaraf edilmesindeki artış nedeniyle karbondioksit emisyonları da yükseliyor. Atık yönetiminde bu şekilde devam ettiğimiz takdirde, yanlış tercihlerimiz nedeniyle, 2030 yılına gelindiğinde, plastik döngüsünden kaynaklanan toplam karbondioksit emisyonlarının %50 artması ve plastik atık yönetiminden kaynaklanan karbondioksit emisyonlarının üç katına çıkması bekleniyor.
  
  

  Çözüm önerileri

  
  
  Plastik Kirliliğini Hesap Verebilirlik Yoluyla Çözmek başlıklı rapor tek kullanımlık ve gereksiz plastiklerin azaltılması, ulusal atık yönetimi planlarının geliştirilmesi gibi öneriler ve atık toplama oranlarının %100’e ulaşması gibi hedefler getiriyor.
  
  
  Rapora göre, atıkların yanlış yönetimini durdurmak ve plastikleri yeniden kullanmak plastik kirliliğinden arınmış bir sistemin oluşmasını sağlayabilir ve plastiğin geri dönüşümü ile yeniden imalatı alanında 1 milyonun üzerinde yeni iş imkânı yaratabilir.
  
  Plastik Kirliliğini Hesap Verebilirlik Yoluyla Çözmek raporunun özetine bu adresten ulaşabilirsiniz.