Frito Lay ve Üretimde Çevreci Yaklaşımlar

• Aşağıdaki yazı Frito Lay tarafından hazırlanmıştır.

  Frito Lay Türkiye, çevresel sürdürülebilirlik vizyonu çerçevesinde kendi odak noktalarını su, ambalajlama ve enerji olarak tanımlamıştır. Çevreye önem veren bir şirket olma sorumluluğunu taşıyan Frito Lay, su tasarrufu, atık su dönüşümü, enerji tasarrufu, enerji üretimi ve alternatif enerji kaynakları kullanımı konularında yatırımlar yapmakta ve bu yatırımlar sonucunda bulundukları bölgenin en az su ve enerji tüketen fabrikalarına sahip olduğunu ifade etmektedir. Tüketim değerlerimiz Avrupa ortalamasının altındadır.

  

  Su Arıtma Tesisleri ile Yüzde 95 Etkinlik

  1995 yılında Türkiye’nin ilk anaerobik atık su arıtma tesisi Suadiye fabrikasında devreye girmiştir. Cips üretiminden kaynaklanan atık sular işlemden geçirilerek bahçe ve yolların sulanması gibi çeşitli alanlarda kullanılmaktadır. Ayrıca bu su ile doldurulan akvaryumlarda balıklar yaşamaktadır. Frito Lay Türkiye’nin su arıtma tesislerinden elde edilen etkinliğin % 95’in üzerinde olduğu ifade edilmektedir.

  Su Kullanımı Optimizasyonu Projesi

  Atıksu arıtma tesisinin çıkış suyunun, lisanslı olarak üretim tesisindeki 75 dönümü aşkın yeşil alanın sulamasında kullanılmakta ve bu şeklide 25.000 m3 su geri kazanılmaktadır. Bu miktar 125.000 kişilik bir şehrin günlük su ihtiyacını karşılayacak düzeydedir.

  Nişasta Geri Kazanım Tesisi ile patates içeriğindeki nişasta ve su ayrılarak geri kazanılmaktadır Bu işlemle saatte 100 kg nişastanın ayrıştırılmasıyla, saatte 10 m3 su geri kazanılmaktadır.

  Su Kullanımı Optimizasyonu Projesi ile çalışanlar bilinçlendirilmekte, sürekli takip ve çalışma kurallarının gözden geçirilmesi ile su kullanımında 2 m3/saat iyileşme sağlanmaktadır.

  Mısır yıkama sistemimizde yaptığımız iyileştime ile hat başına 42 lt/dakika su tasarrufu yapılmıştır. Ayrıca pişirme sonrası, suyun tamamen boşaltılması yerine belli bir oranda suyun tankta bırakılması ve taze suyunu bunun üzerine alınmasıyla su tasarrufunun yanı sıra, suyun ısıtılması için kullanılan buhar ile kireç kullanımı da azaltılmaktadır.

  

  Düşük Enerji Tüketimi

  Frito Lay Türkiye en yeni ve gelişmiş teknolojileri kullanarak enerji tüketimini azaltmak için çaba göstermektedir. Bu amaçla kojenerasyon tesisi kurulmuştur. Ayrıca fabrikalardaki sera gazı salımını azaltan projeler geliştirilmektedir. Güneş enerjisinden buhar, fabrika organik atıklarını kompostlaştırarak organik gübre ve biyogaz; biyogazdan da elektrik enerjisi üretimi bu projelere örnek gösterilebilir. Biyogazın kazanlarda doğalgaz yerine kullanılması 550 kg/saat buhar tasarrufu sağlamaktadır. Organik atıkların komposlaştırılarak organik gübre ve biyogaz; biyogazdan da elektrik enerjisi üretimi projesi TÜBİTAK Bilim Kurulu tarafından onaylanarak AR-GE projelerinin teşviki kapsamında desteklenecek projeler kapsamında alınmıştır.

  Yürütülen bu projeler ile senede 1 milyon CO2 ve 0,25 milyon m3 metan gazı salımının engellenmesi hedeflenmektedir. Ayrıca bu projeler sayesinde ciddi bir enerji tasarrufu da söz konusudur.

  Baca sistemi iyileştirmeleri ile fırın başına yaklaşık yüzde 20 gaz tasarrufu yapılmıştır. Hava, buhar, enerji, ısı vb. kayıplarının takibi için ultraprob, termal kamera, vb. portatif ölçüm cihazları ile önleyici ve kestirimci bakımlar yaptırılmaktadır.

  Solar tüpü ve güneş tüpü sistemi ile gün ışığını, tüp ve aynalarla kapalı alanlara aktararak aydınlatma sağlanmıştır. Tek bir tüp ile 112 florasan ile aydınlatılan bir alanda 48 florasanın devre dışı bırakılması sonucunda önemli oranda enerji tasarrufu sağlanmaktadır. Ayrıca kazanlarda yapılan ayarlamalar ve ekonomizerler ile florasan lambalara elektronik balastlar, starterler konulması ile de enerji tasarrufu elde edilmektedir.

  Suadiye fabrikasında uygulanan enerji politikası, fabrikanın misyon ve vizyonu ile doğrudan ilintilidir. Fabrika misyonunda belirtildiği üzere, “daha azı ile daha fazlasını üretmek” enerji politikasının özünü oluşturmaktadır. 2007 yılının Ocak ayından bugüne sadece enerji yönetiminde yaptığımız iyileştirme çalışmaları sayesinde saatte 411 kW enerji kazancı sağlanmıştır.

  Yapılan enerji geri kazanım projelerinden elde edilen enerji kazancı 2 Frito Lay fabrikasının neredeyse kojenerasyon tesisinin kurulu güç kapasitesine eşittir. Bu, kg ürün başına 0,50 kW-saat daha az enerji kullanımı anlamına gelmektedir.

  Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi’ndeki yeni fabrika dünya standartlarında bakteriyolojik arıtma teknolojisinin kullanıldığı bir arıtma tesisine sahiptir. Bu sayede doğaya zararlı hiçbir emisyon salınımı gerçekleşmemektedir.

  Doğaya Zarasız Atıklar

  Frito Lay Türkiye gıda fabrikası olarak atıklarının, ekolojik dengeyi bozacak ve doğayı kirletecek risk içermediğini; tamamen doğal olup ve hammaddelerin proses esnasında hiçbir kimyasalla reaksiyona sokulmadan işlendiğini belirtmektedir. Ayrıca patates ve mısır içeren pişmiş ve ham gıda atıkları hayvan yemi ve gübre haline getirilmek üzere anlaşmalı firmalar kanalıyla fabrikadan uzaklaştırılmaktadır.

  

  Üretim sistemlerinin imalat esnasında serbest yağ asidi (FFA) yükselmesine izin vermemesi sonucunda yağ atığı oranının yok denecek kadar az olduğu ifade edilmektedir. Bu şekilde yağın okside olması engellenir ve bozuk yağ oluşumuna da engel olunur. Sadece uzun süre kullanılmadan beklemiş bitkisel yağlar, sabun imalatında değerlendirilmek üzere fabrikadan uzaklaştırılır.

  Bitmiş ürünlerin tüketimi esnasında oluşan ambalaj atıkları ise ÇEVKO kapsamında toplatılmakta, imalat esnasında ıskarta olarak oluşan ambalaj atıkları ise yakılarak imha edilmek yerine plastik firmalarında işlenerek inşaat malzemelerine dönüştürülmektedir. 

  Kağıt Geri Dönüşüm Projesi

  Frito Lay Türkiye ayrıca sahip olduğu sosyal sorumluluk bilinci ile Kağıt Geri Dönüşüm Projesi yürütmektedir. Proje kapsamında fabrika girişine konulan kağıt toplama kutuları ile çalışanların evden getirecekleri kağıtlar toplanmakta; toplanan kağıtların yarısı TEMA Vakfı’na bağışlanmaktadır. TEMA Vakfı aldığı kâğıtları geri dönüştürmektedir. Diğer yarısı ise bağışı almaya gelen TEMA Vakfı’nın çalıştığı şirkete satılmaktadır. Kağıt satışından elde edilecek gelir ise öncelikle Frito Lay ormanının kurulması için kullanılmakta ve okuma odaları gibi diğer sosyal sorumluluk projelerine kaynak yaratılmaktadır.

  Hedefler

  Frito Lay olarak çevresel sürdürebilirlik alanındaki yatırımlarına hızlı bir şekilde devam etmeyi hedeflemektedir. 2005 - 2011 arasındaki toplam yatırımların 18 milyon USD`yi geçmesi; 2011 yılında su tüketiminin 2005`e oranla %23, enerji tüketiminin ise %17 azalması planlanmaktadır. Bu sayede 2005’e göre toplam 24,5 milyon kW enerji, (28.500 adet 100 watt ampulün yıllık kulanımına eşdeğer) ve 111 milyon litre (yaklaşık 12,200 kişinin yıllık azami kullanımı kadar) su tasarrufu yapılacaktır. Bu çerçevede 205 bin ağaca eşdeğer gaz salımının önüne geçilmesi hedeflenmektedir. 2011 yılına kadar fabrika atık geri dönüşümünün %96.5’e çıkartılması planlanmaktadır.