İstanbul'a Su Getirmek İçin Trakya Gözden mi Çıkarılıyor?

• İstanbul'un su ihtiyacını karşılamak için Trakya Bölgesi'nden İstanbul'a su taşınması çalışmaları son hızla devam ederken TEMA Heyeti bölgede çeşitli incelemeler ve ziyaretler gerçekleştirdi.

  İstanbul'un su ihtiyacını karşılamak için Trakya Bölgesi'nden İstanbul'a su taşınması çalışmaları son hızla devam ederken TEMA Heyeti bölgede çeşitli incelemeler ve ziyaretler gerçekleştirdi. Kırklareli, Kıyıköy, Vize ve Çakıllı'da yapılan incelemelerde İSKİ tarafından sürdürülen Istıranca Dereleri Projesi kapsamında Rezve ve Bulanık Dereleri'nden tünellerle Terkos Gölüne su taşınmasının bölgenin tarım, ormancılık ve balıkçılığa dayanan ekonomik faaliyetlerini sekteye uğratacağı ve İğneada Subasar Orman Ekosistemini tehdit edeceği gözlemlendi. Ayrıca, 2004 yılında Maden Kanunu'nda yapılan değişiklikle özellikle maden arama faaliyetlerinde sınırlamanın ortadan kalkmasının Trakya'daki su toplama havzalarına zarar verdiği ve orman alanlarının azalmasına neden olduğu görüldü.  Yapılan tespitler 2 ana başlık altında özetlendi: 
   
  Su Varlığı
  Tarım, sanayi ve kentleşme plansızlığı yüzünden Trakya Bölgesinde akarsular ve yeraltı rezervleri tükenmektedir. Örneğin borular ve pompa istasyonuyla İstanbul'a su sağlayan Papuçdere Barajında geçen sene bu zamanlarda 24 metre olan su seviyesi bu yıl 12 metre civarındadır. Ülkemizde su rejimi planlaması vazgeçilmezdir. Yapılan bölgesel planlara bağlı kalmak gereklidir. Su varlığının kullanılmasında Havza Yönetimi prensibi benimsenmelidir.
   
  İstanbul'un su gereksinimini karşılamak üzere İSKİ tarafından çalışmaları sürdürülen Istranca Dereleri Su Projesi İğneada Longozunu tehdit eden en önemli etmenlerden biridir. Bu projenin tamamlanan I. ve II. aşamalarında İğneada Longozu'nun su kaynakları olan küçük nehir vadilerine 7 küçük baraj gölü yapılmıştır. Böylece, alanda doğal akışı durdurulan su depolanmak üzere Terkos Gölü'ne pompalanmaktadır. Bu müdahale hiç şüphesiz İğneada Longozu'nu besleyen su miktarının azalmasına ve buna bağlı olarak alanın olumsuz yönde etkilenmesine neden olacaktır. Istranca derelerinden İstanbul'a su getirme projesinin 2001 yılında başlanan m. ve IV.aşamaları uygulamaya konmadan önce  mutlaka Çevresel Etki Değerlendirme çalışmalarının yapılması gereklidir. Aksi takdirde İğneada Longozu'nun geleceği büyük bir tehlike altındadır.
   
  Arazi Planlaması
  Türkiye'nin en verimli topraklarının bulunduğu ve I-II ve III. sınıf toprakların toplamının % 73.8 'ine vardığı Trakya'da, amaç dışı kullanımlarla yok edilen verimli toprak 457.560 dekara ulaşmıştır. 457.560 dekar verimli alanın, Türkiye toprakları ortalama yetenekleri açısından, 120.000 dekar toprak kaybına eşdeğer olduğunu göstermiştir.
   
  Çevre Düzeni Planların uygulanmaması yüzünden "seçenek alan bulunmadığı gibi gerekçelerle" taş ocağı, çimento fabrikası gibi yatırımlar verimli tarım topraklarının üzerine yapılmaktadır. Yalnız Kırklareli Vize İlçesi'nde 22 adet taş ocağı işletmesi için arama ruhsatı talebinde bulunulmuştur. Taş ocağı işletme ve maden arama/işletme faaliyetleri sırasında ağaçların kesilmesi, yeraltı sularını kullanarak bölgedeki kuyulardaki su sevilerini düşürmesi atık suların h içbir işleme tabi tutulmadan dereye, toprağa vb. dökülmesi sonucu yüzey suları ve yeraltı sularında kirlenme, kazı sırasında açığa çıkan titreşim ve gürültü, rezerv tükendiğinde açılan çukurların gerektiği şekilde doldurularak, alanın ıslah edilmemesi gibi noktalar işletmelerin başlıca çevresel etkilerindendir. 
   
  TEMA'nın Çözüm Önerisi: Planlama
  TEMA Vakfı Genel Müdürü Dr. Uygar Özesmi, TEMA Vakfı Savunuculuk Koordinatörü Mine İzmirli ve TEMA Vakfı Lüleburgaz Gönüllü Sorumlusu Hakan Dedeoğlu'ndan oluşan TEMA Heyeti, Trakya'da da çevresel sorunların çözümünün Çevre Düzeni Planları'nın gerektiği gibi uygulamaya sokulması olduğu belirtildi. Buna göre;
   
  Trakya'da doğal varlıklarımızın bütüncül bir yaklaşımla yönetilmesi için hazırlanan 1/100.000 ölçekli Ergene Alt Bölgesi Çevre Düzeni Planı, 2004 yılında onaylandığı günden bu yana toplumun beklentilerine uygun bir şekilde hayata geçirilememiştir. 1/ 25.000'lik Çevre Düzeni Planları İstanbul Metropoliten Şehir Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi tarafından, Trakya Üniversitesi'nin hazırladığı Ergene Alt Bölgesi Çevre Düzeni Planı'na bağlı kalınarak, tamamlanmalı ve uygulamaya geçirilmelidir.
   
  Toprak Koruma ve Arazi Planlama Kanunu'nun öngördüğü gibi büyük ovalar, tarım alanları tespit edilmeli ve ancak bunun ardından taş ocağı, çimento fabrikası, barajlar gibi çalışmalar planlanmalıdır. Trakya'da amaç dışı arazi kullanımının önüne geçilmesi için Çevre Düzeni Planının uygulamaya konması gereklidir. Aksi halde bölgenin doğal dengeleri ve buna bağlı ekonomik faaliyetlerin olumsuz etkilemesinin önüne geçilemez. 
   
  www.tema.org.tr