Efsanevi çam

• 23 Kasım 2010 ntvmsnbc.com

  Kütahya'nın Domaniç ilçesinde yetişen ve dünyada başka bir örneği olmadığı öne sürülen ''Şeneriana'' çamı, iki yıl önce oluşturulan koruda muhafaza ediliyor.

  Halk arasında ''topkaraçam'' yada ''çoban çamı'', literatürde ise ''Pinus Nigra Şeneriana'' diye bilinen Şeneriana çamının varlığı, ilk kez Türk bilim adamı Prof. Dr. Faik Yaltırık tarafından 1955 yılında ortaya çıkarıldı.

  Domaniç'e bağlı Çokköy ile Aksu köyü yakınlarında yer alan, dünyada başka örneği olmadığı iddia edilen ve bu özelliğiyle bilim insanlarının dikkatini çeken bu çam türünün Türkiye'deki tek korusu, Domaniç'te bulunuyor.

  Domaniç Orman İşletmesince 28 hektar alanın 2008'de koruya dönüştürülmesiyle korunmaya başlanan Şeneriana çamının, dallarının ince olmasından dolayı ekonomik değerinin olmadığı belirtiliyor.

  4-5 yılda az sayıda tohum veren Şeneriana çamının yer aldığı Domaniç'teki koru, çevresi dikenli tellerle çevrilerek doğal olarak yayılmasına ortam hazırlandı. Şeneriana çamı burada yeni filizleriyle çoğalmaya devam ediyor.
         
  28 HEKTAR ALANDA 250'YE YAKIN ŞENERİANA ÇAMI BULUNUYOR
          
  Domaniç Orman İşletme Müdürü İhsan Gönül, 250'ye yakın Şeneriana çamı bulunan 28 hektar alandaki korunun yeni fidanlarla geliştiğini söyledi.

  Bu alanın bir doğal laboratuvar olması için çalışmalara devam ettiklerini belirten Gönül, şöyle konuştu:''Topkaraçam türünün dünyada koru olarak bulunduğu tek bölge ilçemizdedir. Topkaraçamı koru olarak dünyada sadece burada görebilirsiniz. Buradaki çam ağaçlarının küreye benzer, oval ve yuvarlak bir yapısı var. Dallanma toprak seviyesinden itibaren, çok gövdeli olarak oluşuyor. İbreleri fırçamsı, rozet şeklinde ve yeşilin en güzel koyu tonundadır. Park ve bahçe özelliği fazla olduğu için ormancılıkta odunsu bir özelliği yok. Henüz biyolojik sırları çözülememiştir. Üzerinde bilimsel araştırmalar hala devam ediyor. Yani neden karaçamda böyle bir yapı meydana geldiği henüz ortaya çıkarılamamıştır.

  Genellikle çalı formunda görüldüğü için maalesef bu tür ağaçlara uygulamada değişik yerlerde müdahale de olabiliyor. Bu özelliklerinden dolayı bu ağaçların mutlaka koruma altına alınması lazım. Bu düşünceden dolayı dünyada ve ülkemizde tek koru olan bu sahayı 2008'de bir rehabilitasyon çalışmasıyla topkaraçamları meydana çıkarmak, istenmeyen türleri uzaklaştırmak, çevresini de tel örgüye almak suretiyle koruma altına aldık. Bu sahayı bilim insanlarına, çevrecilere, bu konuyla ilgili olan herkese bir laboratuvar olarak açmayı düşünüyoruz. Araştırmacılara Orman İşletmesi olarak her türlü desteği vermeye hazırız.''
         
  ''ŞENERİANA'' İLE İLGİLİ ANLATILAN EFSANE
          
  Şeneriana çamına bölgede ''çoban çamı'' denilmesi bir efsaneye dayanıyor.Efsaneye göre eski yıllarda Çoban Murat adında dağlarda yaşayan kişi, şu anda korunun bulunduğu bölgeyi kendisine mesken seçer. Dallarının sıklığı ve yağmur geçirmeyen özelliğiyle Çoban Murat'ın mekanı haline gelen çamlar, zamanla onun konuklarını ağırladığı yer halini alır.

  Bu arada yakındaki bir köyde sevilmeyen bir muhtar ölür ve köylüler onun cenazesini kaldırmak istemez. Çaresiz kalan muhtarın eşi, cenazeyi alıp Çoban Murat'a getirir. O gece bütün köylüler rüyasında muhtarın cennete gittiğini görür.

  Muhtarın cenazesinin gömülü olduğu yeri merak eden köylüler, eşine gidip cenazenin nerede olduğunu sorar. Kadının yönlendirmesinden sonra köylülere durumu anlatan Çoban Murat, ''Allah'ım, sen bana her zaman misafir yollarsın. 'Tanrı misafiriyim' diye bana gelenleri ağırlarım. Şimdi de ben sana bir misafir yolluyorum'' deyip cenazeyi topkaraçamlardan birinin altına gömdüğünü söyler. Daha sonra bu çamlar çevre köylüler için farklı bir anlam kazanır.

  
  Haberin detayına ulaşmak için tıklayınız