Rüzgâr yatırımcıları iletim hattına takıldı

• Son yıllarda özel sektörün yoğun ilgi gösterdiği rüzgâr enerjisi yatırımlarına TEİAŞ, iletim kapasitesinin dolu olduğunu öne sürerek onay vermedi.

  30 Temmuz 2007-Milliyet

  Son yıllarda özel sektörün yoğun ilgi gösterdiği rüzgâr enerjisi yatırımlarına TEİAŞ, iletim kapasitesinin dolu olduğunu öne sürerek onay vermedi.

  Temiz ve yerli kaynak olmasının yanı sıra devletçe verilen alım garantisi nedeniyle son yıllarda elektrik üretiminde cazibesi giderek artan ve özel sektörün büyük ilgi gösterdiği binlerce megavatlık rüzgâr enerjisi yatırımı, iletim sisteminin yetersizliğine takıldı. 2006 yılından bu yana Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'na (EPDK) başvurusu yapılan rüzgâr yatırımları için Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi (TEİAŞ), iletim kapasitesinin dolu olduğunu öne sürerek vize vermedi. Enerji Bakanlığı tarafından yerli ve yabancı yatırımcılara yönelik olarak hazırlanan Rüzgâr Atlası'nda Türkiye'nin en çok rüzgâr alan bölgeleri içinde Çanakkale, Balıkesir ve Ayvalık gösterilmişti. Bu bölgeler için TEİAŞ tarafından hazırlanan raporda, 50 megavatın altındaki rüzgâr santralları (RES) projelerinin 'iletim hatlarıyla elektrik dağıtım sistemine bağlantıları ekonomik olmadığı' görüşüne yer verildi. RES projelerinde, üretilen elektriğin 'şu anki iletim hatlarının yetersizliği nedeniyle' ancak bulundukları bölgeye dağıtılabileceğini belirten TEİAŞ, bu nedenle şirketlerden RES projelerinde hedefledikleri kapasitelerini indirmelerini de talep ediyor.

  Lisanslar iptal edilebilir
  TEİAŞ'ın kararı yatırım için bekleyen firmalara soğuk duş etkisi yaratırken, daha önce bu yatırımları 'uygun bulan' EPDK'nın lisans başvurularını reddetmesi bekleniyor. Megavat başına 1 milyon euro yatırım gerektiren RES projelerinin sahibi şirketler ise neye uğradıklarını şaşırdı. Rüzgâr yatırımı yapıp buradan üreteceği elektriği sisteme satarak para kazanmak için EPDK'dan lisans bekleyen onlarca şirket, kurumun bu kararı yatırım yapmaya başladıktan sonra almasından şikâyetçi. Yoğun başvuru nedeniyle Eylül 2007'ye kadar lisans başvurularını kabul etmeme kararı alan EPDK, bu tarihten itibaren binlerce megavatlık rüzgâr başvurusu bekliyordu.

  'Şebeke rüzgâr için güçsüz'
  Rüzgâr Enerjisi ve Su Santralları İşadamları Derneği (RESSİAD) Başkanı Tolga Bilgin, TEİAŞ'ın sisteminin rüzgâr için güçsüz kaldığını ancak, bu yatırımları kendi bütçesinden yapma olanağı bulunmadığı için böyle bir sorunun ortaya çıktığını söyledi. Bazı hatların özel sektör tarafından ortak olarak yapılabileceğini anlatan Bilgin şunları söyledi: "Kurulu güç arttıkça bu tür hatların birim maliyeti çok düşüyor. Bunlar daha önce yapılması gereken yatırımlar, ancak devletin kaynakları belli. Büyük projelerin içine giydirilerek yapılabilir. Her şeyi devletten beklemememiz lazım. ABD'deki enerji yatırımcıları şehir merkezlerine hatları kendileri çekiyor."Yatırımcıların da bazı hatalarının bulunduğunu kaydeden Bilgin, "Ölçümsüz ve TEİAŞ'a danışmadan başvurularını yaptılar. 'Normalde burada yeterli bağlantı var mı?' diye sormak gerekiyor" dedi.

   'Lisanslarını satmak için bekliyorlar'

  TEİAŞ Genel Müdürü İlhami Özşahin, yaklaşık 5 bin megavatlık RES projesine 'olur' verdiklerini, ancak henüz 100 megavatlık projenin bile yapılamadığını söyledi. Daha önce EPDK'dan lisans alan şirketlerin bunları satmak için beklediğini, bu durumun da gerçek yatırımcıyı engellediğini anlatan Özşahin şöyle konuştu: "Daha önce gerçek yatırımcılar lisans için başvurmadı. Son dönemde gerçek yatırımcılar lisans için geldi. Önce lisans alanların hepsi lisanslarını satmaya çalışıyor. Bunlar yatırım yapmayıp lisans satmak için beklediklerinden iletime yer açılmıyor. Türkiye'nin eli kolu bağlanıyor."

  
  http://www.milliyet.com.tr/2007/07/30/ekonomi/axeko01.html