Lütfen Bulduğunuz Gibi Bırakın!

• 03.05.2009 Radikal

  ÇANAKKALE -  ‘Kazdağlarındaki 38 orkide türü, salebin hammadmesi ve birçok hastalığa şifa olduğu için tehlike altında’.

  Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Bölümü Yüksek Lisans Öğrencisi Kaan Hürkan, tez çalışması kapsamında, Kazdağlarındaki orkide türü sayısının  38’e ulaştığını belirledi. Hürkan’ın ikinci tespitiyse bu türlerin aşırı söküm nedeniyle yok olma tehdidi altında olmasıydı.

  Orkide (Orchidaceae) dünyanın en çok tür içeren familyalarından.

  Sadece Çanakkale’nin Çan ilçesi sınırlarında kalan bölgede 17 orkide türünün varlığını ortaya çıkardıklarını anlatan Kaan Hürkan şu bilgileri verdi: “Orkide bitkileri, estetik güzelliklerinin yanı sıra salepin hammaddesi. Orkide yumrularında yüzde 11- 44 glikomannan, yüzde 8-19 nişasta, yüzde 1-4 şekerler, yüzde 0.5-1.5 azotlu maddeler, yüzde 2-10 kül ve yüzde 8-12 su bulunur. Glikomannan ve nişasta su tutma özelliğine sahip olduğundan Maraş dondurmasında kıvam artırıcı olarak kullanılır. Ayrıca vücudu sıcak tutma, soğuk algınlığı ve öksürüğe karşı etkileri halk arasında çok eski dönemlerden beri bilinir.”

  Hürkan’a göre orkidelerin geleceği de tehdit altında: “Ülkemizde her yıl ortalama 80 milyon orkide yumrusu topraktan sökülüyor. Bir orkide bitkisinin tohum safhasından, yeni bir bitki verinceye kadar geçen süre asgari dört yıl. Bunun nedeni, orkide tohumlarının çimlenebilmesi için mikorizaya (Rhizoctonia cinsine ait bir mantar tarafından enfekte edilme durumu) bağımlı olmasıdır. Bu kadar özel şartlarda ve uzun sürede gelişen bu bitkilerin yumruları bilinçsizce topraktan sökülerek yok edilmektedir. Kimseyi salep içme keyfinden mahrum bırakamayız, fakat orkide yumrularını toplarken bir sonraki sene bu bitkiyi yerinde görmek istiyorsak, eski yumruyu alıp, yeni yumruyu yerinde bırakmaya kesinlikle dikkat etmeliyiz. Ayrıca bu bitkilerin yumrularının ihracatı Tarım Bakanlığı tarafından yasaklanmıştır. Doğal kaynakları yok etmeden sürdürülebilir bir şekilde kullanmak, doğanın kendine özel dengesini bozmamak ve bu güzellikleri sonraki nesillere taşımak hepimizin en temel görevlerindendir.”

  Haberin sayfasına ulaşmak için tıklayınız