Yerel Yönetimlere Küresel İklim Değişimi İle Mücadele İçin “Yerel Gündem 21”

• Bilindiği gibi insanlığın son yüz yıl içinde karada ve suda yaptığı ve hala yapmakta olduğu tahribatın bir sonucu olarak, toprak ve su ile birlikte havanın da bileşimi önemli ölçüde bozuldu.

  Artan şehirleşme, özellikle sanayi ve yerleşim bölgelerinden çıkan sera gazları nedeniyle çevre ve atmosfer büyük ölçüde kirlenmekte ve küresel ölçekte havanın ısınma eğilimi de giderek artmaktadır.
  
  Sonuç olarak, artık insan iklimi, iklim de insanı etkiliyor. Bunun neticesinde 3. bin yılda insanlık küresel iklim değişimi problemiyle karşı karşıyadır.
  
  Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nde “iklim değişimi” sadece, atmosferin kimyasal bileşenini değiştiren (doğal değil) insani nedenlerden dolayı iklimde görülen değişimlere atıfta bulunur. Diğer bir deyişle, bugün doğal iklim değişikliğine benzemeyen çok farklı ve tehlikeli bir durumla karşı karşıyayız.
  
  Günümüzde iklim değişikliği, artık toplumların en az kalkınma, açlık, sağlık kadar dünyanın üzerinde durması gereken çevre sorunlarının başında gelmektedir. Bu nedenle, 21. Yüzyıla girmek üzere olduğumuz bu günlerde, kalkınma çabaları ile çevreyi yitirme endişeleri “Sürdürülebilir Kalkınma” kavramını ortaya çıkartmıştır. Haziran 1992'de Birleşmiş Milletler Kalkınma ve Çevre Uluslararası Konferansı (UNCED) adında bir Dünya Zirvesi gerçekleştirilmiştir. Bu zirve sonucunda imzaya açılan beş temel belgeden biri olan (Local Agenda 21) Gündem 21’i o zaman Türkiye de kabul etmiştir.
  
  Dünya, Gündem 21 ile gelecek yüzyıla hazırlanmaktadır. Gündem 21, Rio Deklarasyonu’nda yer alan ilkelerin bir uygulama belgesidir. 1990’lı yıllardan 2000’li yıllara kadar uzanan dönemde ve devamında çevre ve ekonomiyi etkileyen tüm alanlarda, hükümetlerin, kalkındırma örgütlerinin, Birleşmiş Milletler kuruluşlarının ve bağımsız sektörlerin yapması gereken faaliyetleri tanımlayan bir eylem planıdır.
  
  Gündem 21, hükümetlerden bireylere kadar herkesin ”Sürdürülebilir Kalkınma” anlayışı içinde çalışmasını öngörmektedir. Gündem 21’in 28. Paragrafı da yerel yönetimlere yükümlülük ve ödevler verilmektedir. Rio Toplantısı’ndan sonra Dünya’nın pek çok bölgesinde kentler Gündem 21’i yerel düzeyde gerçekleştirmek üzere harekete geçmiştir. Daha sonraları Avrupa kentleri 1994’de imzaladıkları Aalborg Sözleşmesi ile belediyelerin Yerel Gündem 21’i hazırlayacaklarını ve sürdürülebilir kentler yaratacaklarını tekrarlamıştır. Bu Kyoto’da ve daha sonraki toplantılarda da tartışmasız kabul görmüştür.
  
  Bu nedenle, ülkemizde küresel iklim değişimi probleminin çözümüne katkıda bulunmak için onu sadece aşırı hava olaylarında veya bir korkutucu rapor yayınlanınca hatırlayarak spekülasyonlarda bulunmak yeterli değildir. Kanun hükmündeki Yerel Gündem 21’i ülkemizdeki tüm yerel yönetimler küresel iklim değişimi ile mücadele için uygulamalıdır.
  
  Böylece, “Küresel Düşün, Yerel Hareket Et” felsefesi, ister küçük ister büyük olsun, Türkiye’de de yerel yönetimler tarafından bir an önce hayata geçirilmiş olacaktır.