Atık yağlar ve geri dönüşüm

• Kızartmalık yağların geri dönüşümü çevrenin ve su kaynaklarının korunması açısından çok önemli. Peki, atık yağların geri dönüşümü için neler yapılabilir?

  T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanan Geri Kazanım ve Biz kitapçığında atık yağlarla ilgili pek çok bilgi var. Biz de buradan kısa bir derleme yaptık:
   
  • Ülkemizde her yıl 1,5 milyon ton bitkisel yağ gıda amaçlı olarak kullanılıyor. Bu yağların kullanımı sonucunda yaklaşık 300 bin ton atık yağ ortaya çıkıyor.
  • 1 litre bitkisel atık yağ, 1 milyon litre içme suyunu kirletebilir.
  • Denizlere, göllere ve akarsulara dökülen kullanılmış kızartmalık yağlar, su yüzeyini kaplayarak havadan suya oksijen transferini önler. Bu durum balıklar ve diğer canlıların ölümüne neden olur.
  • Evsel atık su kirliliğinin %25’ini lavaboya dökülen kullanılmış kızartmalık yağlar oluşturur.
  • Lavaboya dökülen kullanılmış kızartmalık yağlar, kanalizasyon borusu içindeki atıkların boru cidarına tutunmasına, zamanla borunun daralmasına ve kanalizasyon sisteminin kullanılmaz hale gelmesine yol açabilir. 
  • Kızartma işlemi sırasında oluşan fiziksel ve kimyasal reaksiyonlar, yağda çok sayıda bozunma ürününün oluşmasına yol açar. Bu maddeler çevre ve insan sağlığına zarar verebilir.
  • Polar madde oranı 25’i aşmış bitkisel yağlar insan sağlığına zararlıdır. Bu özellikteki yağlar gıda zincirinden çekilmeli, atık olarak değerlendirilmelidir.
  • Kullanılmış kızartmalık yağların, canlılar üzerindeki zararlı etkilerinden dolayı, yem ve sabun üretiminde kullanılması yasaktır.
  • Geri dönüştürülmeyen kızartmalık yağlar, bir içme suyu kaynağı olan yer altı sularının kirlenmesine sebep olabilir.
  • Kullanılmış kızartmalık yağlar, biyodizel üretiminde kullanılabileceği gibi elektrik üretimi amacıyla geri kazanılabilir.
   

  Kullanılmış kızartmalık yağların geri dönüşümü için biz ne yapabiliriz?

  • Öncelikle, kullanılmış kızartmalık yağları lavaboya, çöpe, suya dökmemeliyiz. Atık yağların geri dönüşümü için ilk adım, bu yağları biriktirmek.
  • Yağları biriktirdikten sonra, yaşadığınız şehirdeki lisanslı bir atık yağ toplama şirketiyle veya belediyenizle bağlantıya geçebiliiz.