ODTÜ'den 2014’ün Yeşil Beyinleri

• ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampusu’nun düzenlediği "Yılın Yeşil Beyinleri" yarışmasında öne çıkan projeler, sürdürülebilir tarımdan enerjiye, çevre kirliliğinden sağlığa pek çok alanda ümit vaat eden fikirler içeriyor.

  ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampusu’nun Sürdürülebilir Çevre ve Enerji Sistemleri Yüksek Lisans Programı tarafından çevre, enerji ve su kaynaklarının sürdürülebilirliği konularında farkındalığı artırmak ve geliştirmek üzere lise ve üniversite öğrencilerine yönelik Kuzey Kıbrıs Turkcell (KKTCELL) sponsorluğunda düzenlediği “Yılın Yeşil Beyinleri” Uluslararası Proje Yarışmasının 2014 yılı finali yapıldı. 17 farklı ülkeden 271 projenin katıldığı yarışmada ilk üç dereceye girenler ödüllerini aldılar.
  
  
  Ödüllü projeler aşağıdaki şekilde sıralandı:
  
  
  Liseler Kategorisi:
  1. Kınkanatlı Böcek Yöntemiyle Su Toplama
  Arvin Anoop ve Daniyal Motan, A-level 2. Yıl, Karachi Grammar School, Karaçi, Pakistan
  Namibya çölünde yaşayan kınkanatlı böcekler sahillerden esen nemli rüzgâr yönüne doğru pozisyon alarak, kabuklarının yüzeyindeki hidrofobik ve hidrofilik özelliklerdeki oluklar aracılığıyla enerji harcamadan yoğuşturma yöntemiyle su toplarlar. Biyomimikri bilimine merak sarmış Daniyal ve Arvin bu böceğin özelliklerinden esinlenerek enerji harcamadan havadan su toplayabilen bir kavram ünite tasarımı yapmışlar.
  
  
  2. “Dedemden Torunuma” Projesi
  Şevval İlke Güneysu ve Ezgi Nur Benek, Garip Zeycan Yıldırım Fen Lisesi, Samsun, Türkiye
  Dedelerimizden miras bitki tohumlarımızın genetik değişime uğramadan gelecek nesillere aktarılabilmesi, kırsal bölgelerimizdeki değerli bitki mirası konusunda bilinci artırma problemlerine yoğunlaşan Şevval ve Ezgi, Tohum Evi pilotları kavramını geliştirmişler. Bu proje dahilinde tohum ekimi yapılacak ve tohum ödülleri verilecek bir festivalin de her yıl düzenlenmesi öngörülmekte.
  
  
  3. ALGAIR Kavram Proje Bildirisi
  Ahmet Özer ve Emre Hatay, Marmaris Halıcı Ahmet Urkay Anadolu Lisesi, Muğla, Türkiye
  İnsan kaynaklı kirli havayı ucuz ve sürdürülebilir yöntemlerle çözme amacıyla yola çıkan Ahmet ve Emre, binaların yoğunlukta bulunduğu ve ağaçlandırmanın fiziksel olarak mümkün olmadığı şehirlerde, bina çatılarında yeşil su yosunu yetiştirmeyi kurgulamışlar. Dünya atmosferdeki oksijenin büyük bölümünü üreten fotosentetik su algleri, karbon dioksit tüketip oksijen salgılayarak şehirlerde de görevlerini ALGAIR projesiyle yerine getireceklerdir. Sistemin enerji ihtiyacı yine güneş enerjisinden karşılanacaktır.
  
  
  Üniversiteler Kategorisi
  1. Sivrisineğe Karşı Güneş
  Pranav Agarwal ve Mukunda Bundredi, SAICE, Pondicherry, Hindistan
  Her yıl bir milyondan fazla insanın sıtmadan hayatını kaybettiği gözleminden yola çıkan Pranav ve Mukunda, odaklı araştırmalarla sivrisineklerin çalkantılı veya rüzgârla titreşen sularda üremekte güçlük çektiğini fark etmiş. Sivrisinek larvalarını küçük su dalgacıkları yaratarak kaynağında yok eden ve güneş enerjisi ile çalışan elektro-mekanik bir yüzer sistem geliştirmişler. Su olmayan veya su kalmayan ortamda kendini kapatma gibi özellikleri de olan ilk sistem prototipi test edilip filme alınmış; çözümün etkinliği deneysel verilerle gösterilmiş.
  
  
  2. Çevre Dostu Diş Macunu İçin İstiridye Kabuğu
  Amalia Nur Alifah ve Farah Adrienne, Institute Technology Bandung, Endonezya
  Amalia ve Farah, Endonezya’nın uzun sahillerini örten istiridye kabuklarının hem görüntü kirliliği, hem de israfa sebep olduğunu gözlemlemiş. Geleneksel olarak el sanatları için kullanılan istiridye kabukları, bu yolla yeterli miktarlarda tüketilemiyor. İstiridye kabuğunda yüksek saflıkta kalsiyum karbonat bulunduğunu araştırmalarıyla tespit eden takım, kabuklardan diş macunu üretimi için geleneksel araçlar içeren ve standart endüstriyel yöntemlere göre çok daha düşük maliyette bir yöntem geliştirmiş. Buluşları sayesinde Endonezya sahil bölgelerinde yeni iş alanları yaratılacağını hesaplamışlar. Kamu anketleriyle ürünlerinin üstünlüğünü teyit etmiş, bir sonraki aşamada dişçilere ulaşmayı planlıyorlar.
  
  
  3. Vakumlanan Buharlaştırıcıdan Saf Su Üretimi, Biyogaz Sürecinden Temiz Enerji ve Arıtılan Atıktan İyileştirilmiş Kömür Elde Edilmesi
  Ülker İmge Koca ve Aliye Bihter Günal, ODTÜ, Ankara, Türkiye
  Endüstriyel arıtma süreçlerinin yan ürünü olarak ortaya çıkan yarı-katı atıkların linyit kömürle birleştirme yoluyla kömürün kalorifik değerinin artırılabileceği teziyle yola çıkan İmge ve Bihter, araştırmaları sonucunda bu yöntemi geliştirmiş, süreçte güneş enerjisinden faydalanarak gerçekleştirilecek vakumlu buharlaşmayla saf su üretimi öngörmüşler. Atık su arıtımı sırasında elde edilecek biyogazın da yakıt olarak kullanılabileceğini belirlemiş ve bu şekilde çok yönlü bir sürdürülebilir sistem tasarımı kurgulamışlar.